نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

• محمدحسین طالبی

استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

مقاله حاضر از راه بررسی تاریخی کاربرد واژه حق  نشان می‌دهد که این حرف مشهور که «1.مسأله حق (در برابر تکلیف) از آموزه‌ها و ابداعات  دوره جدید است و 2.فرهنگ اسلام در این زمینه از فرهنگ غرب تأثیر پذیرفته است»، کاملا نادرست است.
اولاً: واژه حق در آثار علمی قرون میانه نیز وجود دارد؛ ثانیاً: مفهوم حق داشتن به فرهنگ، زبان و ادبیات خاصی وابسته نیست. یقیناً انسان‌ها در اولین دوره زندگی اجتماعی خویش برای جلوگیری از هرج و مرج قوانینی را، هرچند ابتدایی، وضع کردند. لازمه وضع قوانین جعل حقوق و تکالیف است. بی‌معناست اگر کسی بگوید در جامعه‌ای قانون هست اما حق و تکلیفی وجود ندارد.
 متون مقدس دین اسلام شاهد بر این مطلب است که در زبان عربی واژه حق در صدر اسلام (قرن هفتم میلادی) به کار می‌رفته است، یعنی حدود 700 سال قبل از غربی‌ها. این امر حکایت از غنای فرهنگی دین مبین اسلام در امور مربوط به حق (و عدالت) در زندگی بشر می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• ضرورت بحث از فلسفه حق
• ساختار واژه حق
• پیشینه تاریخی واژه حق در غرب
• کاربرد واژه حق در اسلام
• نقد تأثیرگذاری فرهنگ غرب بر فرهنگ اسلام در مسأله حق

عنوان مقاله [English]

A Chronological Look at the Application of the Term "Right" in Western and Islamic Cultures

نویسنده [English]

• Mohammad Hossein Talebi

Assistant Professor of Field and University Research

چکیده [English]

This article demonstrates the falsity of two common statements through a historical analysis of the usage of the term "right". The statements are: 1. The issue of having a right is invented in modern period; 2. The Islamic culture is influenced in this regard by Western one.
The article first shows that "right" was used by authors in medieval period in their works, and that, the concept of having a right does not depend on any particular culture or literature. Certainly, human beings adopted rules, however rudimentary, in the early stage of social life to prevent chaos in the society. One of the implications of having laws is creating the rights and duties. It is nonsense to say that there is a system of law in a society without any system of rights and duties.
The sacred Islamic texts indicate that the word "(having a) right" was used at the beginning of Islam (in the 7th Cen.), that is, 700 years before western authors. This argument says that the discourse of rights and justice was important even from the first period of Islamic culture and literature. This discourse was not dependent on any other culture

کلیدواژه‌ها [English]

• Philosophy of Rights
• the Structure of the Word "Right"
• Islam and Human Rights
• Human Rights