نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

مقنن پس از انقلاب در تدوین مقررات تعدد و تکرار جرم در جرایم تعزیری و بازدارنده، نگاهی کاملاً حدود محور داشته و احکام آن را عمدتاً از جرایم مستوجب حد استخراج کرده است. این گرته‌برداری مقنن  به دلیل ناقص و مبهم بودن و گاه به دلیل عدم هماهنگی آن با سایر مقررات، انتقادهای زیادی را در پی داشته و در عین حال زمینه‌ای برای ابراز نظریات کاملاً متعارض از طرف حقوق­دانان گردیده است. این مقاله با نگاهی بنیادی ضمن بررسی موارد نقص، ابهام و تعارض قوانین موجود، اساس اقدام مقنن مبنی بر گرته‌برداری مقررات تعدد و تکرار در جرایم تعزیری و بازدارنده از جرایم مستوجب حد را به چالش کشیده و معتقد است با توجه به تفاوت­های بنیادین و ماهیتی که بین جرایم مستوجب حد و جرایم تعزیری وجود دارد، این اقدام مقنن اقدام درستی نیست.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Hodud-Based Criminal Policy of Iran on Plurality and Repetition of a Crime

نویسنده [English]

  • Hassan Poorbafrani

چکیده [English]

After the 1979 Islamic Revolution the Iranian legislature in codifying the rules governing Tazirat (judge made punishment), has had a Hodud-Based (God made punishment) perspective. It means that the legislature has often extracted the rules concerning plurality and repetition of crimes of Tazirat nature from those with Hodud character. This extraction by the legislature has been criticized due to shortcomings, ambiguities and sometimes inconsistencies with other rules of the criminal law. In addition, this has led to the emergence of some sharp conflicting views on the part of the Iranian lawyers.
While analyzing those shortcomings, ambiguities and the 
conflicts, this article challenges this policy of legislature and argues that taking into account the fundamental as well as inherent
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • plurality of crime
  • repetition
  • tazirat (judge made punishment)
  • hodud (God made punishment)
منابع
1ـ آخوندی، محمود، آئین‌دادرسی کیفری، جلد اول، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول، 1365.
2ـ ـــــــــــ ، «جرائم مشابه و تشدید مجازات: نقد و توجیه یک رویة قضایی»، مجلة مجتمع آموزش عالی قم،   ش 6، تابستان 1379.
آشوری، محمد، آئین دادرسی کیفری، جلد دوم، انتشارات سمت، چاپ اول، 1375.
4ـ ـــــــــــ ، جایگزین‌های مجازات زندان یا مجازات­های بینابین، تهران، نشر گرایش، چاپ اول، 1382.
5ـ استفانی، گاستون؛ لواسور، ژرژ و بولوک، برنار، آئین دادرسی کیفری، جلد دوم، ترجمة حسن دادبان، انتشارات دانشگاه علامة طباطبایی، چاپ اول، 1375.
6ـ ــــــــــــ ، حقوق جزای عمومی، ج 1، ترجمة حسن دادبان، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ اول، 1377.
7ـ اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، قانون مجازات اسلامی، انتشارات معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات ریاست جمهوری، چاپ سوم، بهار 1382.
8ـ اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، ج 2، نشر میزان، چاپ اول، 1377.
9ـ افراسیابی، محمداسماعیل، حقوق جزای عمومی، ج 2، انتشارات فردوسی، چاپ اول، 1377.
10ـ الهام، غلامحسین، مبانی فقهی و حقوقی تعدد جرم، نشر بشری، چاپ اول، 1372.
11ـ پوربافرانی، حسن، « نقد رویة شهرت گرایانه در سیاست جنائی تقنینی ایران (بحث قصاص و دیة نفس) »، نامة مفید، ش 43، مرداد و شهریور 1383.
12ـ پیمانی، ضیاءالدین، بررسی تاریخی و تطبیقی قاعدة تعدد جرم، انتشارات مجتمع آموزش عالی قم، چاپ اول، 1374.
13ـ خمینی، سیدروح‌الله، تحریر الوسیله، ج 2، انتشارات مکتبه‌‌العلمیه الاسلامیه، [بی‌تا].
14ـ رهامی، محسن، «تحول و تعدیل مجازات­ها در نظام کیفری جمهوری اسلامی ایران»، مجلة اندیشه‌های حقوقی، شمارة 4، پائیز 1382.
15ـ شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، انتشارات پاژنگ، 1371.
16ـ شهری، غلامرضا وسروش ستوده جهرمی، نظریات ادارة حقوقی قوة قضائیه در زمینة‌مسائل کیفری، جلد 1، انتشارات روزنامة رسمی کشور، 1373.
17ـ شهید اول، قواعد فقه (ترجمة القواعد و الفوائد)، ج2، ترجمة سیدمهدی صانعی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 1372.
18ـ صافی گلپایگانی، لطف الله، التعزیر انواعه و ملحقاته، قم، مؤسسة نشر اسلامی، 1404ق .
19ـ صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، ج 2،تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ چهارم، پائیز 1371.
20ـ عبدالملک، جندی،‌ الموسوعه الجنائیه، ج 5، بیروت، داراحیا التراث العربی، [بی تا].
21ـ عوده، عبدالقادر، التشریع الجنایی الاسلامی مقارناً بالقانون الوضعی، ج 1، مؤسسة الرساله، چاپ دهم، 1409.
22ـ ــــــــــــ، حقوق جنائی اسلام بر اساس مذاهب پنجگانه با تعلیقات مرحوم سیداسماعیل صدر، ج 1، ترجمة اکبر غفوری، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول، 1373.
23ـ غلامی، حسین، تکرار جرم، نشر میزان، چاپ اول، زمستان 1382.
24ـ فتحی، محمدجواد، «بررسی انتقادی کیفیات مشددة عمومی در قانون مجازات اسلامی»، مجلة مجتمع آموزش عالی قم، ش7 و 8 ، پائیز و زمستان 1379.
25ـ فرهودی‌نیا، حسن، جرائم ناقص، انتشارات فروزش، چاپ اول، 1381.
26ـ فیض، علیرضا، مقارنه و تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، ج 2، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ دوم، 1368.
27ـ گلدوزیان، ایرج، بایسته‌های حقوق جزای عمومی، نشر میزان، چاپ دوم، 1378.
28ـ ماوردی، ابوالحسن، احکام السلطانیه، انتشارات اعلام اسلامی، 1406ق.
29ـ محقق حلی، ابوالقاسم، شرائع الاسلام، ج 4، بیروت، انتشارات دارالاضواء، چاپ دوم، 1403ق.
30ـ محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه 4 (بخش جزائی)، انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی، 1379.
31ـ مرکز تحقیقات فقهی قوة قضائیه، مجموعة آرای فقهی ـ قضایی در امور کیفری، ج1، انتشارات حوزة معاونت آموزش و تحقیقات قوة قضائیه، چاپ اول، 1381.
32ـ منتظری، حسینعلی، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج 3، ترجمه و تقریر محمود صلواتی، قم، نشر تفکر، 1370.
33ـ مهرپور، حسین، «سرگذشت تعزیرات»، مجلة کانون وکلا، ش 148-149، پائیز و زمستان 1368.
CAPTCHA Image