نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه شاهد

2 استادیار گروه حقوق دانشگاه شاهد

چکیده

قانون مدنی در ماده 771 به تعریف عقد رهن پرداخته و سپس در مواد بعدی شرایط و آثار آن را بیان نموده است؛ رهن دریایی متضمن شرایط و ویژگی‌های متفاوت و گاه متعارض با رهن مدنی است‌. از سوی دیگر خروج صریح رهن دریایی از شمول مقررات قانون مدنی به موجب ماده 42 قانون دریایی این اندیشه را در ذهن قوت می‌بخشد که قانون دریایی نهادی را معرفی کرده که ماهیت آن با آنچه به عنوان رهن در قانون مدنی و حتی متون فقهی پذیرفته شده، متفاوت بوده و در واقع یک قرارداد خاص و مستقل است؛ خصوصاً اینکه در حقوق سایر کشورها و کنوانسیون‌های بین‌المللی مقررات خاصی برای رهن در حوزه حقوق دریایی به‌ویژه رهن کشتی پیش‌بینی شده است‌.
لذا این مقاله تحلیلی حقوقی از رهن دریایی به عنوان یک قرارداد مستقل، با هدف شناسایی کامل ماهیت حقوقی این قراداد است‌. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Legal Nature of Maritime Mortgage

نویسندگان [English]

  • Zohreh Sadeqi Tafti 1
  • Abbas Mohammadi 2

1 Graduated from Shahed University with a master's degree in private law

2 Assistant Professor of Law, Shahed University

چکیده [English]

Iranian Civil Code has defined mortgage in article 771 and then in the next articles has stated its conditions and consequences. Maritime mortgage contains the conditions and characteristics which are different and sometime conflicting with the civil mortgage. On the other hand, the explicit exclusion of marine mortgage from Civil Code rules - according to article 42 of the Marine Act-strengthens this idea in mind that Maritime law has introduced an institution that varies with mortgage accepted in Civil Code and jurisprudence texts. In fact, it is a particular and independent contract; particularly because special rules are predicted for maritime mortgage- specifically about ship mortgage- in the laws of other countries and international conventions.
 Therefore this paper is a legal analysis of marine mortgages as an independent contract aiming to fully recognize the legal nature of this contract.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil Mortgage
  • Maritime Mortgage
  • Legal Nature
  • Maritime Properties
  • Right in Rem
  • Action in Rem
  1. منابع

    الف- فارسی

    1. ابوعطاء، محمد؛ «حق ممتاز دریایی طلب یا وثیقه طلب»، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1389، دوره40، شماره 3.
    2. امامی، سید حسن؛ حقوق مدنی،جلد اول، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ نوزدهم، 1377.
    3. ‌__________ ؛ حقوق مدنی، جلد دوم، تهران، کتابفروشی اسلامیه‌، چاپ دوم، 1364.
    4. امید، هوشنگ؛ حقوق دریایی، جلد اول، تهران، مدرسه عالی بیمه تهران‌، چاپ سوم، 1353.
    5. باریکلو، علیرضا؛ عقودمعین2)عقودمشارکتی، توثیقیوغیرلازم(، تهران، مجد‌، 1388.
    6. توازنی‌زاده، عباس؛ قادری، محمدرضا؛ (1372)، گزارش تحلیلی در مورد کنفرانس دیپلماتیک حقوق ممتازه و رهن دریایی 1993، تهران، سازمان بنادر و دریانوردی، 1372.
    7. رودیر، رنه؛ مقدمه‌ای بر حقوق تطبیقی، ترجمه سید محمد علوی، تهران، دفتر خدمات حقوق بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران‌، چاپ اول، 1371.
    8. ستوده تهرانی، حسین؛ تقریرات درس حقوق دریایی و هوایی، به اهتمام روح الامین امینی مستقری، تهران، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، (1338-1339).
    9. سوادکوهی، فتح الله؛ رهن قضایی در حقوق فرانسه و مقایسه با حقوق ایران، تهران، انتشارات نقش جهان‌، چاپ اول، 1354.
    10. صادقی نشاط، امیر؛ حقوق بیمه دریایی، تهران، مؤسسه آموزشی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، 1370.
    11. فرمانفریان، ابوالبشر؛ حقوق دریایی، بحث تحلیلی درباره حقوق دریایی ایران، تهران، چاپخانه خرمی‌، چاپ اول، 1349.
    12. کاتوزیان، ناصر؛ دوره مقدماتی حقوق مدنی(اعمال حقوقی)، تهران، شرکت سهامی انتشار‌، چاپ سوم، 1390.
    13. _________ ؛ حقوق مدنی(عقود اذنی - وثیقه‌های دین)، تهران، شرکت سهامی انتشار‌، چاپ پنجم، 1385.
    14. نجفی، شیخ محمد حسن؛ جواهر الکلام، جلد 25، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، 1394.
    15. نجفی اسفاد، مرتضی؛ حقوق دریایی بر پایه قانون دریایی و مقررات بین‌المللی دریایی، تهران، سمت‌، چاپ سوم، 1390.
    16. نیک فرجام، کمال؛ «رهن و وثیقه اسناد براتی در حقوق ایران و انگلیس»، فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، 1391، شماره 57‌.
    17. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب نسقه وعلق علیه و وضع فهارسه علی سیری، جلد13، بیروت، دارالاحیا التراث العربی‌، 1408 ه.ق.
    18. الطوسی، ابی جعفر محمد ابن الحسن(شیخ طوسی)؛ المبسوط فی فقه الامامیه، جلد2، قم، چاپ اول، مؤسسه نشر اسلامی، 1425 ه.ق.
    19. انصاری، شیخ مرتضی، مکاسب، جلد 3، بی‌جا، مؤسسه‌ هادی‌، چاپ اول، 1418 ه.ق.
    20. حسینی عاملی، سید محمد جواد، (1413ه‍‌. ق) مفتاح الکرامه فی شرح قواعد الاحکام، جلد 5، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی‌، 1413 ه.ق.
    21. حلی، حسن بن یوسف (علامه حلی)؛ قواعد الاحکام، جلد 2، قم، مؤسسه نشر اسلامی‌، 1413 ه.ق.
    22. خوانساری، سید احمد؛ جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، جلد 3، تهران، مکتبه الصدوق‌، چاپ دوم، 1405 ه.ق.
    23. طریحی، فخر الدین؛ مجمع البحرین، جلد 6، قم، المکتبه المرتضویه‌، 1365.
    24. عاملی، زین الدین بن علی(شهید ثانی)؛ الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، جلد 1، قم، انتشارات داوری، 1410 ه.ق.
    25. محمدی، عباس؛ (1388)، «ماهیت حقوقی قرارداد اجاره کشتی»، فصلنلمه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 1388، دوره39، شماره 4.
    26. مکی العاملی‌، محمد بن جمال الدین (شهید اول)؛ اللمعة الدمشقیة، جلد 4، بیروت، دارالعلم الاسلامی‌، 1411 ه.ق.
    27. ‌___________________________ ؛ الدروس الشرعیه، جلد 3، قم، مؤسسه نشر اسلامی‌، 1417 ه.ق.
    28. موسوی خمینی، روح اله، تحریر الوسیله، جلد 2، قم، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
    29. نراقی، ملا احمد؛ عوائد الایام، بی‌جا، انتشارات مکتب بصیرتی‌، چاپ سوم، 1418 ه.ق.
      1. A Martin, Elizabeth; Law, Jonathan; 2002, Oxford dictionary of law, 5th Edt, Oxford University Press.
      2. British, Thomas; 1989, "shipping law, maritime lien", Vol. 14, London, Stevens and sons.
      3. Force, Robert; 2004, Admiralty and Maritime law, first Edt, federal Judicial Center.
      4. Hill, Christopher; 1985, Maritime Law, 2th Edt, Lloyds of London Press Ltd.
      5. Rodier, Rene; du pontavice; 1997, Droit Maritime,12th Edt.
      6. Tetley, William; 2002, International Maritime and Admiralty law, Cowansville, Quebec, Edt Y, Blasis.
      7. Tetley, William; 1999, Maritime Law as a Mixed Legal System,Quebec.
      8. Thery, Philippe; 1998, Sureties’ Et publicite fonciere, 2th Edt, press Universitaires de France.

    ب- عربی

    ج- لاتین

     

CAPTCHA Image