نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تهران
چکیده
مسئولیتهای محض مواردی هستند که برای تحقق، به برخی از ارکان عادی مسئولیت نیازی ندارند. در حقوق کیفری هرگاه بینیاز از احراز رکن روانی جرم باشیم، با مسئولیتی محض مواجهیم. ماهیت چنین جرمی مبهم است و مصادیق آن نیز به گونهای منظم گردآوری نشده. همچنین، به معیاری برای تشخیص نیاز دارد و اقسام پراکندة آن، قواعدی عمومی میطلبد. با این حال در حقوق داخلی و خارجی میتوان مصادیقی از این جرائم را یافت. معیار تشخیص آن‌ها را باید مجموعهای منعطف از سه معیار «ننگ»، «اهمیت»، و «ماهیت کیفری یا انضباطی» جرم دانست. چون همة مصادیق «جرائم محض» از یک قسم نیستند، باید قواعد عمومی آن‌ها را دستهبندی کرد. در این زمینه، پنچ گروه از جرائم با اهداف و کارکردهای متفاوت قابل شناسایی است: جرائم مبتنی بر اتلاف؛ سبب اقوی از مباشر؛ فرض ابطالناپذیر تقصیر؛ فرض ابطالپذیر تقصیر؛ و جرائم رفتاری
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparative Study on “Strict Liability” in Criminal Law
نویسنده [English]
- Sadegh Shariatinasab
Ph.D. Student at Private Law, University of Tehran
چکیده [English]
Strict liabilities are needless of some normal liability elements. In criminal law sometimes mens rea is not necessary. Crimes including such liability are called “Strict liability crimes”. The nature of these crimes is ambiguous and even their cases are mentioned in a systematic way. Moreover a criterion is required for them and their general principles must be organized. In this essay a list of some cases of these crimes both in foreign and domestic law is offered. The author argues that the criterion must be a combination of the crime’s “stigma”, “importance”, and “criminal” or “regulatory” nature. Because of the variety of strict liability crimes their general principles must be classified. Five groups of these crimes are distinguishable: crimes based on destruction; stronger cause; refutable fault presumption (res ipsa loquitur); irrefutable fault presumption and; conduct crimes.
کلیدواژه‌ها [English]
- Strict Liability
- Strict Criminal Liability
- Strict Crime
- Fault
- Excuses
الف- فارسی
- اردبیلی، محمد علی؛ حقوق جزای عمومی، جلد اول، تهران، میزان، چاپ اول، 1379.
- اردبیلی، محمد علی؛ حقوق جزای عمومی، جلد دوم، تهران، میزان، چاپ ششم، 1382.
- اردبیلی، محمد علی؛ مسئولیت کیفری ناشی از فعل دیگری در حقوق کیفری ایران، مجلة تحقیقات حقوقی، پاییز 1374 تا بهار 1375، شمارة 16 و 17.
- استفانی، گاستون؛ ژرژ لواسور و برنار بولوک؛ حقوق جزای عمومی، ترجمة حسن دادبان، جلد اول، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، 1377.
- اسکینی، ربیعا؛ حقوق تجارت، ورشکستگی و تصفیة امور ورشکسته، تهران، سمت، چاپ پنجم، 1381.
- امامی، اسدالله، حقوق مالکیت معنوی، جلد اول، تهران، میزان، چاپ اول، 1386.
- بادینی، حسن؛ فلسفة مسئولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، 1384.
- خدابخشی، عبدالله، استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری، تهران، فکرسازان، چاپ اول، 1384.
- دمرچیلی، محمد و دیگران؛ قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی، تهران، میثاق عدالت، چاپ ششم، 1386.
10. شامبیاتی، هوشنگ؛ حقوق جزای عمومی، جلد اول، تهران، انتشارات مجد، چاپ چهاردهم (نوبت اول)، 1388.
11. __________ ؛ حقوق جزای عمومی، جلد دوم، تهران، انتشارات مجد، چاپ پانزدهم (دوم انتشارات)، 1388.
12. رهامی، محسن؛ جرائم بدون بزهدیده، تهران، میزان، چاپ اول، 1387.
13. صانعی، پرویز؛ حقوق جزای عمومی، جلد اول و دوم، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ چهارم (نوبت اول)، 1371.
14. کاتوزیان، ناصر؛ الزامهای خارج از قرارداد (دورة سه جلدی)، جلد اول، تهران، مؤسسة انتشارات دانشگاه تهران، چاپ نهم، 1389.
15. ________ ؛ مسئولیت ناشی از عیب تولید، تهران، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1384.
16. کلارکسون، سی. ام. وی؛ تحلیل مبانی حقوق جزا، ترجمه حسین میرمحمدصادقی، معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی، 1371.
- گرجی، ابوالقاسم؛ اندیشههای حقوقی، مفاهیم بنیادین حقوق مدنی و جزایی، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول، 1387.
18. گلدوزیان، ایرج؛ بایستههای حقوق جزای عمومی (3-2-1)، تهران، میزان، چاپ نهم، 1383 (الف).
19. ________ ؛ حقوق جزای اختصاصی، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ دهم، 1383 (ب).
20. میرمحمدصادقی، حسین؛ حقوق کیفری اختصاصی 2، جرائم علیه اموال و مالکیت، تهران، میزان، چاپ 24، 1388.
21. ولیدی، محمدصالح؛ حقوق جزای عمومی، جلد دوم، تهران، دفتر نشر داد، چاپ دوم، 1373.
ب- لاتین
- Abraham, Kenneth S; 2011, Strict Liability in Negligence, University of Virginia, School of Law, August 15.
- Ashworth, Andrew; 1991, Principles of Criminal Law, New York, Oxford University Press, first published 1991, reprinted 1992.
- Bergelson, Vera; 2011, a Fair Punishment for Humbert Humbert: Strict Liability and Affirmative Defenses, Rutgers Law School- Newark, New Criminal Law Review, Vol. 14, No. 1.
- Bergkamp, Lucas; 2000, The Commission's White Paper on Environmental Liability: A Weak Case for an EC Strict Liability Regime, Hunton & Williams, Draft 15.02.
- Bouzat, Pierre et Jean Pinatel; 1970, Traite de Droit Pénal et de Criminologie, Tome 1, Droit Pénal Général, Paris, Librairie Dalloz, Deuxième Édition.
- Clarkson, C.M.V; 1987, Understanding Criminal Law, Fontana Press, First Published.
- Cole, Kevin; 1990, Killings during crime: toward a discriminating theory of strict liability, American criminal law review, Vol. 28, No. 1.
- Goldberg, Richard; 2002, Paying for Bad Blood: Strict Product Liability after the Hepatitis C Litigation, Medical Law Review, No. 10.
- Keating, Gregory C; 2011, Nuisance as a Strict Liability Wrong, Journal of Tort Law, September 8, USC CLEO Research Paper No. C11-11, USC Legal Studies Research Papers No. 11-19.
- Reid, Kiron; 2008, Strict Liability: Some Principles for Parliament, University of Liverpool, Statute Law Review, Vol. 29 (3).
- Salvador-Coderch, Pablo, Garoupa, Nuno M., Gómez Ligüerre, Carlos; 2009, Scope of Liability: The Vanishing Distinction between Negligence and Strict Liability, European Journal Journal of Law and Economics, V. 28, N. 3.
- Simons, Kenneth W; 2011, Strict Criminal Liability in the Grading of Offences: Forfeiture, Change of Normative Position, or Moral Luck? , Boston University - School of Law, Working Paper No. 11-59.
- Stanton-IFE, John; 2007, Strict Liability: Stigma and Regret, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 27, No. 1.
- Sykes, Alan O; 2007, Strict Liability versus Negligence in Indiana Harbor, Stanford Law School, Stanford Law and Economics Olin Working, Paper No. 332.
- Van Boom, Willem H; 2004, Some Remarks on the Decline of Rylands v. Fletcher and the Disparity of European Strict Liability Regimes, Erasmus University Rotterdam (EUR) - Erasmus School of Law; Durham Law School, November 21.
- Wasserstrom, Richard A; 1960, Strict Liability in the Criminal Law, Stanford Law Review, Vol. 12, No. 4.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله