نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه حقوق دانشگاه مفید
چکیده
انسان‌ها نه تنها حق دارند بلکه مکلفند به انسان‌های نیازمند در هر جای دنیا کمک کنند. در زمان بروز فجایع انسانی ناشی از جنگ یا حوادث طبیعی، هر انسانی تعهد اخلاقی دارد به کمک انسان‌های نیازمند بشتابد. حوادث طبیعی متعدد که قابل پیش‌بینی و یا پیشگیری نیستند در جای جای دنیا رخ می‌دهد و انسان‌هایی را متأثر می‌سازد. افزون بر بلایای حاصل از حوادث طبیعی، جنگ‌ها و خشونت‌های متأسفانه روزافزون، حیات، سلامتی، آرامش و آسایش انسان‌هایی را بر هم می‌زند که نه تنها دخالتی در آن منازعات ندارند، بلکه از رخداد آن خرسند هم نیستند. در مواردی دولت‌های مبتلا به بحران و وضعیت اضطراری توان تأمین نیازمندی‌های ضروری مردم را ندارند یا در تأمین آن‌ها در مشقت شدید قرار دارند. در چنین وضعیتی بی‌گمان همه ملت‌ها و دولت‌ها تعهد اخلاقی دارند تا برای رفع معضلات و نجات ملت آسیب‌دیده مساعدت کنند، چنانکه دولت ناتوان اخلاقاً ملزم است کمک‌های انسان‌دوستانه را بپذیرد و شرایط رساندن آن به نیازمندان را فراهم سازد.
سخن بر سر این است که آیا این تعهد اخلاقی، چهره حقوقی نیز یافته است یا نه. بر چه پایه‌ای می‌توان این تعهد پر اهمیت اخلاقی را وارد دنیای حقوق نمود؟ آیا می‌توان بین تعهد به ارائه و تعهد به پذیرش تفکیک کرد و تنها دومی را تعهدی حقوقی به شمار آورد؟ نقش رضایت دولت نیازمند چیست؟ اگر تعهد به پذیرش را تعهدی الزام‌آور حقوقی بدانیم، ضمانت اجرای آن چیست و در صورت عدم صدور رضایت مبادرت به چه اقدامی مجاز است؟ آیا تقاضای دولت بحران‌زده و نیازمند حکم اخلاقی و حقوقی ارائه کمک را تغییر می‌دهد؟
پاسخ به پرسش‌هایی از این دست وجهة همت نگارنده در این مقاله است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Obligation of States in Providing and Accepting Humanitarian Assistance
نویسنده [English]
- Nasser Ghorban Nia
Associate Professor, Department of Law, Mofid University
چکیده [English]
Humanitarian Assistance means the provision of commodities and materials for humanitarian purposes typically in response to humanitarian crises including natural and man made disasters such as armed conflicts. The primary objective of H.A is to protect lives of victims- reduce their suffering and maintain human dignity.
Whenever there is a disaster and affected state is unable or unwilling to provide aid to victims within its own territory -there is an important question whether other states have a duty to provide h.a. to victims even without its consent. this is strongly related to rights of victims to receive h.a. ascertaining whether victims of natural or man made disasters have right to receive h.a.is problematic .To address this increasingly significant problem this paper has argued that morally and legally victims have right to receive but states are not legally under an obligation to provide h.a.to victims of natural disasters and armed conflicts. On the other hand, under international humanitarian law states are committed to accept h.a.in armed conflicts
کلیدواژه‌ها [English]
- Obligation
- Right
- Humanitarian Assistance
- Ethics
- Law
الف- فارسی
- آنتونی، پ؛ مالرب، پل؛ قواعد کاربردی حقوق مخاصمات مسلحانه، ترجمه کمیته ملی صلیب سرخ، تهران، امیرکبیر، 1382.
- بیگزاده، ابراهیم؛ جایگاه کمک‌های بشردوستانه در بلایای طبیعی و سوانح صنعتی در حقوق بینالملل، سالنامه ایرانی حقوق بینالملل و تطبیقی، 1385، شماره ۲.
- بیگزاده، ابراهیم؛ حبیبی مجنده، محمد؛ «بلایای طبیعی و حقوق بینالملل»، (ترجمه و تحقیق)، نشریه الهیات و حقوق، 1384، شمارههای 15 و 16.
- قرباننیا، ناصر؛ حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390.
- کریون، متیو سی. آر؛ چشماندازی به توسعه میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، ترجمه محمد حبیبی مجنده، تهران، انتشارات دانشگاه مفید، 1387.
- ممتاز، جمشید؛ رنجبریان، امیرحسین؛ حقوق بینالملل بشردوستانه مخاصمات مسلحانه داخلی، تهران، میزان، 1386.
- هنکرتز، ژان ماری؛ دو سوالدیک، لوئیس؛ حقوق بینالملل بشردوستانه عرفی، ترجمه دفتر امور بینالملل قوه قضائیه ج.ا. ایران و کمیته بینالملل صلیب سرخ، مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.
- کنوانسیونهای چهارگانه ژنو، 1949.
- پروتکل‌های دوگانه، 1977.
- اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری.
- الحرالعاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه، نجف، مرتضویه، 1356 ه.ق.
- الکلینی الرازی، ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق؛ اصول الکافی، دارالکتب الاسلامیه، 1407 ه.ق.
- Bedjaoui, Mohammed[ed.]; 1991, International Law, Achievement and Prospects, Martinus Nijhoff Publishers.
- Committee of Economic, Social and Cultural Rights; 1999, General Comment no.12, The Right to Adequate Food, UNDOC, E/C.
- Committee of Economic, Social and Cultural Rights; 2004, General Comment no.14, The right to the Highest Attainable Standard of Health, UNDOC, E/C.12/2004.
- ICJ; 1986, Military and para Military Activities in and against Nicaragua, Nicaragua V.United States.
- Joachim Heintze, Hans and Zwitter (eds); 2011, International Law and Humanitarian Assistance, Springer Heidelberg Dordrecht, London Newyork.
- Rottensteiner, Christa; 1999, The Denial of Humanitraian Assistance, as a Crime under International Law, International Review of Red Cross, No. 835.
- Sandoz, Yaves, Swinarki, Christophe and Zimerman, Bruno(eds); 1987, Commentary on the Aditional Protocols of 1977, ICRC, Martin-Nijhof.
- Spieker, Heike; 2011, The Right to Give and Receive Humanitarian Assistance, in Hans Joachim Heintze and Zwitter(eds): International Law and Humanitarian Assistance, London, Newyork.
- United Nations General Assembly Resolution, H 6/182/19 December 1991.
- United Nations General Resolution, 57/217, 18 December 2002.
- Alex Bellamy and Paul Williams; 2009, Protecting Civilians in Civil Wars, Australia Asia-Pacific Centre For the Responsibility to Protect.
- UNGA Resolution 60/1; World Summit outcome Document.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله