نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
استادیار دانشگاه امام صادق(ع)
چکیده
مالکیت نفت به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر در تعیین شیوه بهره‌برداری از آن است. کشورهای مختلف نظام‌های گوناگونی را در خصوص مالکیت این مهم‌ترین کالای قرن اخیر در پیش گرفته‌اند. برخی مالکیت مخازن نفتی را تابع زمین دانسته‌اند، برخی دیگر نفت را متعلق به حاکم جامعه می‌دانند و گروهی هم آن را از اموال عمومی می‌دانند. از اوایل قرن بیستم در پی اهمیت فوق‌العاده‌ای که انرژی و به تبع آن نفت به عنوان اصلی‌ترین منبع تولید انرژی در زندگی بشر پیدا کرد با وجود نظام‌های گوناگونی که در مالکیت نفت با هدف تأمین منافع ملت‌ها و البته با تلاش‌های فراوان به نوعی همگرایی در جهت تثبیت مالکیت عمومی ملت‌ها بر منابع نفت و گاز پیش رفته است. لذا در این مقاله برآنیم تا با بررسی نظام‌های گوناگون مالکیت نفت و مطالعه این موضوع در نظام حقوقی ایران و فقه، وضعیت فعلی مالکیت نفت را تبیین نماییم
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparative Study of Oil and Gas Title in National Legal Regimes and International Law
نویسندگان [English]
- Masoud Amani
- Mohsen Esmaeili
Assistant Professor of Imam Sadegh University
چکیده [English]
Oil title is one of the most important factors for determining the model of its exploitation. Different countries have different legal regimes regarding the title of the most strategic goods of the 20th century. Some jurists believe that the legal regime of oil ownership is the same as land ownership, while some others are of the opinion that it belongs to government and yet some others believe that it is in the category of the public goods. From the very beginning of the 20th century the oil as the most important source of energy found a very important role in the life of human kind and despite the diversity of the legal regimes on oil and gas title, so many efforts have been made in order to converge the aforementioned regimes for establishing a nation`s ownership over oil resources. This article is going to determine contemporary situation of oil ownership by a comparative study of legal regimes and Islamic jurisprudence
کلیدواژه‌ها [English]
- Oil Ownership
- Oil Reservoir
- Public Goods
- Sovereignty
- Natural Resources
منابع
الف- عربی
- الفیروزآبادی، مجد‌الدین؛ القاموس المحیط، جلد 4، بیروت، دارالجبل، بی‌تا.
- الجوهری، اسماعیل بن حماد؛ الصحاح، جلد 6، بیروت، بی‌جا، چاپ چهارم،1410 ق.
- محقق همدانی،آغا رضا؛ مصباح الفقیه، جلد 14، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ اول، 1416 ق.
- ابن علی العاملی، زین‌الدین (شهید ثانی)؛ مسالک الأفهام،جلد 1، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه، چاپ اول،1413 ق.
- _________ ؛ مسالک‌الافهام، جلد12، مؤسسة المعارف الاسلامیه، 1416 ق.
- نجفی، محمد حسن؛ جواهر الکلام، جلد 16، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1412 ق.
- الموسوی الخوئی، سید ابوالقاسم؛ مستند العروه الوثقی،کتاب الخمس،جلد 5، قم، لطفی،1364.
- علامه الحلی؛ تذکرة الفقهاء، جلد 2، مؤسسةآل‌البیت لاحیاء التراث، 1414 ق.
- المحقق الکرکی؛ جامع المقاصد، جلد 7، موسسة آل البیت، چاپ اول، 1410 ق.
- سید محمد باقر الصدر؛ اقتصادنا، دارالتعارف المطبوعات، سوریا، چاپ بیستم، 1987م.
- نجفی، محمد حسن؛ جواهرالکلام، جلد 38، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، 1367ش.
- فخرالمحققین، ابن العلامه؛ ایضاح الفوائد، کوشانپور، جلد 2، چاپ اول، 1387 ق.
- العلامة الحلی؛ تذکرة الفقهاء، مکتبة الرضویة لاحیاء الآثار الجعفریة، جلد2، بی‌تا.
- الشهید الاول؛ الدروس، مؤسسة النشر الاسلامی ،جلد3، چاپ اول، 1414 ق.
- منتظری، حسینعلی؛ خمس و انفال، انتشارات اسلامی، 1363 ش.
- Keith W. Blinn; (1986), International Petroleum Exploration and Exploitation Agreements, Barrows Company INC.NEW YORK.
- Owen L. Anderson and others; (2004) Hemingway Oil and Gas Law and Taxation, Forth edition, Thomason.
- John s. low; (2002), Oil and Gas law, Thomason.
- Greg, Gordon; (2007), Petroleum Licensing an article in oil and gas law, Dundee University.
- B. Taverne; (1999), Petroleum, Industry and Governments.
- Cameron, P; (1984), Petroleum Licensing, a Comparative Study (London, England: Financial Times Business Information Ltd.
- Anglo- Iranian co. LTD Vs. Societa S.U.P.O.R no.3906/53, Italy Civil Tribunal of Rome, Sec .1, 14 July 1954, summery 49 A.J.I.L (259-261).
- Michael A.G. Bunter; (2003), An introduction to Islamic Law and to its effect on the upstream petroleum sector, petroleum and mineral law and policy (CEPMLP), university of Dundee.
- Johnston and Morrie; (1978), International law and Foreign Investment, Stanford, International law and Policy of Human Welfare.
- Esa Paasivirta; (1989), Internationalization and Stabilization of Contracts Versus State Sovereignty, British Yearbook of International Law, 1988, Oxford press.
- Bernard V. Monogahala Natural Gas Co. 216, pa362, 65a. 801 (1906).
- Texaco, 53 ILR, 389.
- Liamco, 62 ILR, 140.
- Amin oil, 66 ILR, 546.
- BP, 53 ILR, 296.
- I.L.M, 26, 1987, P.665.
- I.L.M, 24, 1985, P.1032.
ب- لاتین
ج- آراء
)
ارسال نظر در مورد این مقاله