نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

واژه ایرانی الاصل در قوانین عادی ایران ذکر نشده اما در قوانین اساسی مشروطیت و جمهوری اسلامی ایران از این اصطلاح استفاده شده است. لازم به ذکر است قانونگذار عادی و اساسی تاکنون تعریفی از این واژه ارائه نداده‌اند و شورای نگهبان نیز تاکنون تفسیری رسمی از این مفهوم منتشر نکرده است. همچنین بسیاری از حقوق‌دانان ایرانی نیز در باب معنا و مفهومِ واژه ایرانی الاصل اظهار نظر نکرده‌اند.
تنها برخی از حقوق‌دانان ایرانی تعریف خاص خود از این مفهوم را ارائه نموده‌اند که نگارنده به دلایلی که ذکر می‌‌گردد با آن‌ها موافقت ندارد. نویسنده معتقد است که تأمین مصالح حقوقی، سیاسی و اجتماعی ایران مستلزم آن است که شخصی «ایرانی الاصل» تلقی گردد که از پدر و مادر دارای تابعیت اصلی ایران متولد شده و دارای تابعیت انحصاری ایران باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Who is the “Iranian by Origin”?

نویسنده [English]

  • Sattar Azizi

چکیده [English]

The notion of the “Iranian by origin” was used in the pre-Islamic revolution Constitution and is used in the Islamic Republic of Iran's Constitution. The phrase is, however, not mentioned in the statutes. The Guardian Council of the constitution has not yet officially interpreted the notion. Some Iranian jurists have attempted to define the notion of “Iranian by origin” in the title of Article 976(2) of the Civil Code.The author does not agree with those definitions and argues that a person must be considered Iranian by origin if he/she is born of parents with Iranian nationality at birth

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian by Origin
  • Nationality at Birth
  • Acquisition of Nationality
  • Jus Sanguinis
  • Jus Soli

منابع

الف- فارسی

1-       ارفع نیا بهشید، حقوق بین الملل خصوصی، جلد اول، ناشر عقیق، چاپ پنجم، 1374.
2-       جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ چهاردهم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1383.
3-       سلجوقی محمود، حقوق بین‌ الملل خصوصی، جلد اول، چاپ سوم، نشر دادگستر، 1381.
4-       صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد سوم، اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی ایران، چاپ اول، 1364.
5-       عامری جواد، حقوق بین الملل خصوصی، انتشارات آگاه، تهران، 1362.
6-       عمید زنجانی، عباسعلی، حقوق اساسی ایران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ اول، 1385.
7-       فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، جلد اول، انتشارات اطلاعات، چاپ نوزدهم، 1385.
8-       فلسفی، هدایت الله، حقوق بین الملل معاهدات، فرهنگ نشر نو، چاپ اول، 1379.
9-       کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجاه و سوم، 1385.
10-    کاتوزیان، ناصر، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، جلد دوم، شرکت سهامی انتشار، چاپ اول،1377.
11-    مرعشی علاءالدین، تابعیت در ایران، چاپخانه مجلس شورای ملی، 1316.
12-    مظفر محمد جواد ، اولین ریس جمهور، انتشارات کویر، چاپ چهارم، 1378.
13-    نصیری محمد، حقوق بین الملل خصوصی، انتشارات آگاه، چاپ سوم، 1375.
14-    هاشمی، محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، نشر میزان، چاپ چهاردهم، 1386.

ب- عربی

15-    آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر عربی - فارسی، نشر نی، چاپ دهم، 1388.
16-    ابن منظور جلال الدین محمد بن مکرم الانصاری، لسان العرب، الدار المصریه للتالیف و الترجمه، 1343.
17-    الزبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، المجلد السابع، دار مکتبه الحیات.
18-المرعشلی، محمد عبدالرحمن، اعداد، دار الحیاء التراث العربی، ط2 ، 2003.

ج- لاتین

19-    Brownlie Ian, Principles of Public International law, fifth Edition, Oxford University Press, 1998.
20-    Hailbronner, Kay, Nationality in public international law and European law in Rainer Baubock, Eva Ersboll, Kees Groenendijk and Harald  Waldrauch, Acquisition and Loss of Nationality: Comparative Analyses volume:1, Comparative Analyses: Policies and Trends in 15 European Countries, Amsterdam University Press, 2007.
21-    Waldrauch Harald, Right of expatriates, multiple citizens and restricted citizenship for certain nationals in Rainer Baubock, Eva Ersboll, Kees Groenendijk and Harald  Waldrauch, Acquisition and Loss of Nationality: Comparative Analyses v. 1: Comparative Analyses Policies and Trends in 15 European Countries,vol.1, Amsterdam University Press, 2007.
22-    Weil Patrick and Alexis Spire, ‘France ‘ in Rainer Baubock, Eva Ersboll, Kees Groenendijk and Harald Waldrauch, Acquisition and Loss of Nationality: Comparative Analyses v. 1: Comparative Analyses Policies and Trends in 15 European Countries,vol.2, Amsterdam University Press, 2007.
23-    General Comment No. 25: The right to participate in public affairs, voting rights and the right of equal access to public service (Art. 25) : 12/07/96.
24-    The Harvard Draft Code on Nationality, American Journal of International Law, (Special Number 23) 1929.
25-    ILC, Draft articles on diplomatic protection,2006. See:
26-    http://untreaty.un.org/ilc/guide/9_8.htm
27-    The Nottebohm Case (Liechtenstein v Guatemala) 1955 ICJ Reports 4 at 20.
 
 
CAPTCHA Image