نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

• محمود واعظی

معاون پژوهش‌های سیاست خارجی مرکز تحقیقات استراتژیک

چکیده

ر
میانجی‎گری به عنوان یک رویه حقوقی و سیاسی برای حل و فصل اختلافات بین‌المللی از تاریخ طولانی در فرهنگ‎های مختلف از جمله فرهنگ اسلامی‌برخوردار می‎باشد. در این چارچوب جمهوری اسلامی‌ایران بنا بر آموزه‌های دینی و همچنین مصالح دولت اسلامی‌در دو مناقشه مهم بین‌المللی اقدام به میانجیگری کرده است. الگوی میانجی‌گری جمهوری اسلامی‌ایران در دو مناقشه قره‌باغ و تاجیکستان ضمن رعایت اصول اولیه میانجی‌گری، از جمله اصل بی‌طرفی و اصل رضایت طرفین، متضمن رویکرد تازه‌ای به موضوع میانجی‌گری است که مبتنی بر میانجی‌گری جمعی می‌باشد.
در آسیای مرکزی و قفقاز با توجه به پیشینه تاریخی و اختلافات قومی‌بسیار پیچیده، توفیق در میانجی‎گری به شرایط و عوامل متعدد داخلی و همچنین بازیگران خارجی بستگی دارد. بر این اساس جمهوری اسلامی‌ایران در دو مناقشه قره‌باغ و تاجیکستان با توجه به فراهم بودن زمینه میانجی‌گری، و آمادگی طرفین مناقشه، تلاش کرد با استفاده از پشتوانه‌های فرهنگی و سوابق تاریخی مشترک با طرفین مناقشه، از این ظرفیت‌ها جهت حل و فصل مناقشه بهره ببرد. 

کلیدواژه‌ها

• میانجی‌گری
• مناقشات بین‌المللی
• جمهوری اسلامی‌ایران
• قره‌باغ
• تاجیکستان

عنوان مقاله [English]

Mediation in International Disputes: Islamic Republic of Iran's Mediation Model in the Karabakh and Tajikistan Crises

نویسنده [English]

• Vaezi Mahmood

Vice President for Foreign Policy Research, Center for Strategic Research

چکیده [English]

Mediation as a legal and political practice for the resolution of international disputes has a long history in different cultures including the Islamic culture. In this framework, the Islamic Republic of Iran mediated in two significant international disputes according to religious teachings and the expediencies of the Islamic state. While observing the main principles of mediation including those of impartiality and mutual consent, the Islamic Republic of Iran's mediation model involves a new approach to the subject of mediation based on collective mediation.
      Due to its historical background and very complicated ethnic differences in Central Asia and the Caucasus, success in mediation depends on many internal factors as well as external actors. On this ground, the Islamic Republic of Iran tried to mediate in the two Karabakh and Tajikistan disputes relying upon its cultural and historical commonalties with them. Moreover, favorable conditions for mediation and the readiness of parties involved in both disputes were influential in this decision.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mediation
• Islamic Republic of Iran
• Karabakh
• Tajikistan
• International Disputes