نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه اصغهان

چکیده

قانون اساسی، بر جلوگیری از سلطه اقتصادی بیگانه بر اقتصاد کشور تأکید دارد. پیش بینی محدودیت‌ها و شرایط در مورد تملک اموال غیر منقول، یکی از راه‌های جلوگیری از سلطه بیگانگان و نفوذ آنان از طریق تصرف اراضی یک کشوراست. بیگانگان ممکن است با خرید املاک متعدد در ناحیه ای از قلمرو یک کشور آن ناحیه را از قلمرو کشور تجزیه نموده و به خود اختصاص دهند. قانون 16 خرداد 1310، تملک املاک مزروعی را برای اتباع خارجی ممنوع نموده است. آیین نامه استملاک 25 مرداد 1328 وآیین نامه چگونگی تملک اموال غیر منقول توسط اتباع خارجی غیر مقیم در جمهوری اسلامی‌ایران (مصوب 19/9/1374 هیأت وزیران)، تملک محدود اموال غیر منقول را با شرایطی و با مجوز دولت پذیرفته اند. در این قوانین و قانون مدنی در مورد تملّک اموال غیرمنقول در ایران، زمانی که تابعیت خارجی یا ایرانی مطرح می‌شود، می‌توان دوگروه را از هم متمایز کرد: گروه اول کسانی‌اند که از نظر حقوق بین الملل خصوصی ایران بیگانه شناخته می‌شوند. این افراد عبارتند: آپاترید‌ها، ایرانیانی که طبق مقررات، تابعیت ایران را ترک نموده اند، زنان ایرانی که با مردان اتباع کشورهای خارجی ازدواج نموده و تابعیت شوهر بر آنان تحمیل می‌شود، اتباع خارجی غیر مقیم در ایران و اتباع خارجی مقیم درایران. گروه دوم افرادی هستند که تبعه ایران شناخته می‌شوند لیکن از نظر قوانین استملاک اتباع بیگانه در وضعیتی مشابه با اتباع بیگانه قراردارند. این افراد عبارتند از: ایرانیانی که بدون رعایت مقررات، تابعیت ایران را ترک وتابعیت خارجی را کسب کرده باشند و ایرانیانی که دارای تابعیت مضاعف باشند و در دعاوی اموال غیر منقول، به تابعیت خارجی خود استناد کنند. بررسی وضعیت این دو گروه نشان می‌دهد که قانون گذار ایرانی در قوانین استملاک اتباع بیگانه در ایران به دنبال آن بوده که با وسعت بخشیدن به مفهوم بیگانه صرف نظر از مفهوم حقوق بین الملل خصوصی آن، زمینه سلطه بیگانگان برمنابع طبیعی و اقتصادی کشور را از طریق مالکیت اراضی از بین برده ویا آن را تحت کنترل خود در آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Concept of Foreigner in the Laws Forbidding or Limiting the Possession of Immovable Property by Foreign Nationals in Iran

نویسنده [English]

  • Manucheher Tavassoli Naini

چکیده [English]

Iran’s Constitution emphasizes on the prevention of foreign economic domination in the country. The provision of limitations and conditions for possessing immovable property by foreigners is considered as a means in this regard. The law relating to the “Ownership of Immovable Property by Foreign Nationals”, enacted on 6 June 1931, forbids the possession of agricultural lands by foreigners. There are some regulations which allow a limited right to foreigners to possess immovable property under certain conditions. Two distinct groups of foreigners may be found when examining these laws and regulations. The first group consists of those who are aliens
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acquisition
  • alien
  • citizen
  • immovable property
  • renunciation of citizenship

منابع

الف- کتاب­ها و مقاله‌ها

1-  ابراهیمی، سید نصرالله، حقوق بین الملل خصوصی، تهران، سمت، چاپ اول، 1383.
2-  ارفع نیا، بهشید، حقوق بین الملل خصوصی، ج1 و2، تهران،  انتشارات آگاه، 1370.
3-  الماسی نجاد علی، تعارض قوانین، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ اول، 1368.
4-  سلجوقی محمود، حقوق بین الملل خصوصی، انتشارات دفتر خدمات حقوقی بین المللی، 1370.
5-  سلجوقی، محمود، بایسته‌های حقوق بین الملل خصوصی، تهران،  نشر میزان، چاپ اول، 1380.
6-  سلجوقی، محمود، حقوق بین الملل خصوصی، ج1، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1377.
7-  صفائی، سید حسین، «محدودیت‌های مربوط به حقوق مالی بیگانگان در قوانین ایران»، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین المللی، ش 11، 1368.
8-  صفائی، سید حسین، حقوق بین الملل و داوری‌های بین المللی، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1375.
9-  عامری، جواد، حقوق بین الملل خصوصی، تهران، انتشارات آگاه، چاپ دوم، 1362.        
10-       فدوی سلیمان، «بررسی استملاک اتباع بیگانه در ایران (1)»، ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران، شماره 39، 1381.
11-       فدوی سلیمان، «بررسی استملاک اتباع بیگانه در ایران (2)»، ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران، شماره 43، 1382.
12-       کاتوزیان ناصر، مقدمه علم حقوق، چاپ پانزدهم، 1370.
13-       محبی، محسن، «ماهیت حقوقی دیوان داوری دعاوی ایران ـ ایالات متحده از دیدگاه حقوق بین الملل»، مجله حقوقی دفترخدمات حقوقی بین المللی شماره 19-18 .
14-       مدنی سید جلال الدین، حقوق بین الملل خصوصی، تهران، چاپ احمدی، 1369.
15-       نصیری محمد، حقوق بین الملل خصوصی، تهران، انتشارات آگاه، چاپ ششم، 1378 .
16-       نصیری مرتضی، حقوق تجارت بین المللی در نظام حقوقی ایران، تهران، امیر کبیر، چاپ اول، 1383.
17-       نیاکی جعفر، «ممنوعیت استملاک اموال غیر منقول توسط بیگانگان»، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین­المللی، شماره 22، 1377.

ب- قوانین و مقررات

18-       آیین نامه استملاک 25 مرداد 1328
19-       آیین نامه چگونگی تملک اموال غیر منقول توسط اتباع خارجی غیر مقیم در جمهوری اسلامی‌ایران (مصوب 19/9/1374 هیات وزیران)
20-       آیین­نامه شماره 1409/6243 مورخ 14/2/1317 وزارت دادگستری
21-       آیین­نامه قانون ثبت املاک (مصوب 1317)
22-       قانون 16 خرداد 1310تملک املاک مزروعی
23-       قانون 19 اردیبهشت 1310راجه به ورود و اقامت اتباع خارجی در ایران
24-       قانون ازدواج مصوب1310
25-       قانون اساسی
26-       قانون مدنی
27-       قانون­نامه تابعیت دولت (مصوب شوال 1317).

ج- منابع اینترنتی

29-  http://en. wikipedia. org/wiki/Foreign_purchases_of_real_estate_in_Turkey#Historical_Background
33-  A Special Report from International Living,To Have or To Lease: A Global, Guide the Property Ownership, Rules and Restrictions By Leigh Fergus, 2006see http://:www. internationalliving. com/bin/e/b/property-ownership
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
CAPTCHA Image