نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استـادیار دانشکـده حقـوق، دانشـگاه شهید بهشتی ، تهران، ایران.
2 کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران.
چکیده
یکی از دغدغه‌های مهم مراجع قانونی در مواجهه با اختراعات مسئله سوءِاستفاده از حقوق اعطایی توسط قانون است. سوءِاستفاده از حقوق اختراعات هنگامی رخ می‌دهد که مالکان حق اختراع، درصدد بهره‌برداری از اختراع خود فراتر از مرزهای ترسیم شده قانونی برمی‌آیند که از مهمترین مصادیق آن می‌توان به فروش اجباری و گسترش بازه زمانی حق اختراع از طریق قراردادهای لیسانس اشاره نمود. نظام حقوق اختراعات امریکا با ایجاد و توسعه نظریهای مستقل با عنوان «سوءِاستفاده از حق اختراع» همواره در پی مقابله با اقدامات مذکور بوده است. اگرچه در عمل این نظریه با قواعد حقوق رقابت ممزوج شده و در دوره‌هایی هویت و استقلال خود را از دست داد، اما با تحولات اخیر در رویه قضایی امریکا هنوز به‌عنوانِ تدبیری اثرگذار در دعاوی نقض اختراعات نقش خود را ایفا می‌کند. در حقوق ایران نظریه مزبور بهطورِ صریح راهی به قوانین باز نکرده است، اما بهطورِ موردی می‌توان نشانه‌هایی از مواجهه مقررات با رفتارهای سوءاستفاده‌آمیز از اختراعات را مشاهده کرد. با وجود این هویداست که نظام اختراعات کشورمان عنایتی به این نظریه نداشته و فرصت بهره‌گیری از مزایای آن را از دست داده است. این نوشتار می‌کوشد تا ضمن تبیین مفهوم، پیشینه تحولات نظریه سوءِاستفاده از اختراعات و همچنین مصادیق آن در خاستگاه اصلی آن یعنی حقوق امریکا و تحلیل دیدگاههای مطروحه در خصوص ابعاد پیوندی آن با موازین رقابتی، موضوع را طی نگرشی تطبیقی در بستر خاص حقوق ایران تحلیل کرده و کاستیها و ناکارآمدیهای نظام اختراعات و رقابت ایران در این زمینه را آشکار ساخته و با ارائه پیشنهادی فرصت بهره‌گیری از ظرفیتهای این نظریه را امکان‌پذیر سازد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
An Analysis on Patent Misuse Doctrine in the U.S and Iranian Legal System
نویسندگان [English]
- Ebrahim Rahbari 1
- Seyed Mohammad Amin Hosseini 2
1 Assistant Professor, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
2 LLM in Intellectual Property Law, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Misuse of the rights granted by law –i.e. patent misuse– is a major concern of authorities. Patent misuse happens when the owner(s) of a patent attempt to benefit from it beyond the scope envisaged by law. Expanding the scope of a patent, cases of Patent-tie, and extending the duration of a patent through licensing are the most prominent examples of patent misuse. The United States’ legal system and its patent laws have tried to forestall such acts by developing the independent doctrine of “Patent misuse”; however, this doctrine is so integrated with the foundations and principles of competition law that it has partly lost its identity and independence. Nevertheless, patent misuse is still used as an effective measure in patent infringement cases. As for Iran’s legal system, the aforesaid doctrine has not made its way into the laws in an explicit manner; however, instances of regulations against patent misuse behaviors can be spotted. All in all, it is evident that our country’s patenting system has paid no heed to this doctrine and, thus, has missed the opportunities and advantages it could offer. The present paper seeks to investigate the implementation of this doctrine in Iran’s very legal context while analyzing the approaches regarding the doctrine’s connection with competition principles, explaining the concept of patent abuse along with its history and development, and pointing out its examples in the United States’ legal system as its place of origin. Moreover, the shortcomings and inefficiencies of Iran’s patenting and competition system with regard to this issue are also revealed and certain solutions are put forward for benefiting from this doctrine’s potentials.
کلیدواژه‌ها [English]
- Patent misuse doctrine
- Patent law
- Competition law
- Licensing agreement
- Intellectual property law
کتابنامه
الف- کتب و مقالات
الف-1: فارسی
- 1. رضائی راد، عبدالحسین (1389)، «گستره کارآمدی قاعده فقهی لاضرر»، مجله حقوق اسلامی، سالهفتم، شمارۀ25، دورۀ تابستان، صص63-89.
- 2. رهبری، ابراهیم؛ چالشتری، محمود (1394)، «امتناع یکجانبه از اعطای لیسانس اختراع؛ تأملی تطبیقی در رهیافتهای حقوق رقابت آمریکا، اتحادیه اروپا و ایران»، دوفصلنامهدانشنامهحقوقاقتصادی، سال بیستودوم، شمارۀ 7، دوره بهار و تابستان، صص22-48.
- 3. رهپیک، سیامک (1382)، «منع سوءِاستفاده از حق در نظریههای حقوقی و مفاهیم قرآنی»، مجله مطالعات اسلامی، شمارۀ62، دورۀ زمستان، صص63-76.
- 4. صادقی، محسن؛ شمشیری، صادق (1390)، «نقد قانون سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی ایران (قانون خصوصیسازی) از منظر رابطه مالکیت فکری و حقوق رقابت»، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، شمارۀ33، دورۀ تابستان، صص137-168.
- 5. صادقی، محمود؛ امینی، مهدی (1391)، «موجبات و آثار ابطال گواهینامه حق اختراع»، مجله مطالعاتحقوقتطبیقی، شمارۀ1، دورۀ3، بهار و تابستان، صص55-72.
- 6. کاتوزیان، ناصر (1388)، مقدمۀ علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، چاپ62، تهران، شرکت سهامی انتشار.
- 7. Arar, Roger (1981), "Redefining Copyright Misuse", Columbia Law Review, Vol.81, No.6, pp. 1291-131.
- 8. Barr, Camille (2011), License to Collude Patent Pools, the Patent Misuse Doctrine, and Princo, University of California, Davis, Vol. 45: pp. 631-664.
- 9. Blair, Roger; Sokol Daniel (2014), The Oxford Handbook of International Antitrust Economics, Vol. 2, UK: Oxford University Press.
- 10. Bohannan, Christina (2011), "IP Misuse as Foreclosure", Iowa law review, Vol.96, pp475-527.
- 11. Burchfiel, Kenneth J (1991), "patent misuse and antitrust reform: blessed be the tie?", Harvard Journal of Law & Technology, Vol.4, pp. 1-107.
- 12. Chiapetta, Vincent (2011), "Living with Patents: Insights from Patent Misuse", Marquette Intellectual Property Law Review, Vol.15, Issue.1, pp. 2-70.
- 13. Cotter, Thomas F (2007), "Misuse", Houston Law Review, Vol. 44, pp. 901-964.
- 14. Curley, Duncan (2004), Intellectual Property Licenses and Technology Transfer A Practical Guide to the New European Licensing Regime, UK: Chandos Publishing.
- 15. Davidow, Joel (2010), Patent Related Misconduct Issues in U.S. Litigation, UK: Oxford University Press.
- 16. Dratler, jay (2005), Licensing of Intellectual Property, USA: Law Journal Press.
- 17. Durham, Alan L (2009), Patent Law Essentials: A Concise Guide, USA: Praeger Press.
- 18. Fisher, Larry R (1967), "the Misuse Doctrine and Post Expiration-Discriminatory-and Exorbitant Patent Royalties", Indiana University School of Law, Vol.43, Issue.1, pp. 106-129.
- 19. Hovenkamp, Herbert, Lemley, Mark A (2009), IP and Antitrust: An Analysis of Antitrust Principles Applied to Intellectual Property Law, Germany: Wolters Kluwer Law & Business.
- 20. Kobak, James B (2000), Intellectual Property Misuse: Licensing and Litigation, USA: American Bar Association.
- 21. Leaffer, Marshall (2010), "patent misuse and innovation", journal of high technology law, Vol.10, pp. 142-167.
- 22. Leslie, Christopher (2011), Antitrust Law and Intellectual Property Rights: Cases and Materials, USA: Oxford University Press.
- 23. Lim, Daryl (2011), "misconduct in standard setting: the case for patent misuse", IDEA-The Intellectual Property Law Review, Vol.51, pp. 557- 605.
- 24. Lim, Daryl (2013), Patent Misuse and Antitrust Law: Empirical, Doctrinal and Policy Perspectives, USA: Edward Elgar Publishing.
- 25. Lim, Daryl (2014), "Patent Misuse and Antitrust: Rebirth or False Dawn?", Michigan Telecommunications and Technology Law Review, Vol.20, Issue.2, pp. 299-389.
- 26. Lim, Daryl (2016), Revisiting the patent misuse doctrine, The innovation society and intellectual property, USA: Edward Elgar Publishing.
- 27. Marina, Lao (2000), "Unilateral Refusals To Sell Or License Intellectual Property And The Antitrust Duty To Deal", Cornell Journal Of Law And Public Policy, Vol.9, pp. 193-221.
- 28. Miller, Roger (2016), Business Law: Text & Cases, USA: Cengage Learning.
- 29. Nguyen, Tu Thanh (2010), Competition Law, Technology Transfer and the TRIPS Agreement, USA: Edward Elgar Publishing, Inc.
- 30. Oliver, Geoffrey D (2011), "Princo v. International Trade Commission: Antitrust Law and the Patent Misuse Doctrine Part Company", Antitrust Magazine, Vol.25, Issue.2, pp. 62-68.
- 31. Silverman, Arnold (1992), "Patent Misuse: Limitations on a Patentee's Rights", Journal of the Minerals, metals, and Materials Society, Vol. 44, pp. 54-87.
- 32. Webb, Jere M; Locke, Lawrence A (1991), "intellectual property misuse, developments in the misuse doctrine", Harvard journal of law & technology, Vol.4, pp. 257- 323.
- 33. White, Katherine E (2001), "A Rule for Determining When Patent Misuse should be applied, Fordham Intell. prop.", media & ENT. L.J, Vol.11, pp. 671-710.
الف-2: لاتین
)
ارسال نظر در مورد این مقاله