نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق پردیس فارابی-دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی پردیس فارابی - دانشگاه تهران

چکیده

حق بر تحصن در زمره آزادیهای مدنی و آزادیهای منفی است. تحصن، تجمعی سازمان‌یافته و مسالمت‌آمیز برای بیان نظرات است که تحصن‌کنندگان به منظور دستیابی به هدف خود، در یک مکان خاص می‌نشینند. گرچه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به طور مشخص از واژه تحصن نامی نبرده، اما در قوانین عادی و آئین‌نامه‌ها، کلمه تحصن در موارد متعددی ذکر شده است. در واقع آزادی تحصن از مصادیق آزادیهای گروهی است و ذیل اصل بیست و هفتم قرار دارد. از منظر قانون اساسی عدم اخلال به مبانی اسلام و عدم حمل سلاح، از شروط تحصن قانونی شمرده می شود.
مقاله پیشِ‌رو، با نگاهی تطبیقی به مفهوم آزادی تجمع و شرایط آن، نخست به تحلیل مفهومی تحصن و مبانی تاریخی، نظری و قانونی آن اقدام می‌کند و از این رهگذر به بررسی حقوقی آزادی تحصن و شرایط آن، در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Legal Study on Freedom of Sit-in in Comparison to Freedom of Assembly in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Seyed Ahmad Habibnezhad 1
  • Seyedeh Zahra Saeid 2

1 Assistant Professor, Faculty of Law, Farabi Campus University of Tehran, Qom

2 Ph.D. Student, Public Law, Farabi Campus University of Tehran, Qom.

چکیده [English]

The right to sit-in is one of civil liberties and a negative one. Sit-in is an organized and peaceful assembly to say opinions in which the people sit in a special place to reach their goals. Although the constitution of the Islamic Republic of Iran, in particular, did not mention the word sit- in, the term sit-in has been mentioned in the statutes and regulations on numerous occasions. In fact, freedom  of sit-in is one of the collective liberties  and  stands  under  the  principle  27.  According  to  the constitution, not violating the fundamental principles of Islam and not carrying arms are the conditions of a legal sit-in. This paper, pays to the conceptual analysis of sit-in and its historical, theoretical  and  legal  foundations,  by  a  comparative  approach  to  the notion  of  freedom  of  assembly  and  its  conditions  then  examines  the legal status of freedom of sit-in and its conditions in the legal system of the Islamic Republic of Iran.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sit-in
  • Assemblies
  • Collective Liberations
  • Conditions of Freedom of Sit-in
  • Principle 27th

الف- فارسی

1 .         اسلامی، رضا و کمالوند، محمدمهدی (1393)، «چالشهای آزادی اجتماعات در سیستم حقوقی ایران در پرتو نظام بین‌الملل حقوق بشر»، مجله حقوق بین‌الملل، دورۀ 31، شمارۀ50، صص187-222.
2 .         انصاری، مهدی (1376)، شیخ فضل الله نوری، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر.
3 .         آبراهامیان، یرواند (1393)، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ احمد گل‌محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، چاپ بیست و سوم، تهران: نشر نی.
4 .         تنگستانـی، محمدقاسـم (1391)، حق اعتصاب کارمنـدان در بخش عمومـی در کشورهـای فرانسـه، انگلستان و ایـران، پایـان‌نامـه کارشناسـی ارشـد رشته حقوق عمومـی، دانشگاه شهید بهشتی.
5 .         تهرانی کاتوزیان، محمدعلی (1388)، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
6 .         جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1383)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد1، چاپ اول، تهران: کتابخانه گنج دانش.
7 .         حبیب نژاد، سید احمد (1395)، «شرایط تحدید حقوق و آزادی ها با تاکید بر نظم عمومی»، فصلنامه علمی پژوهشی حقوق تطبیقی (نامه مفید)، شماره 105، صص 53-78.
8 .         خالصی، عباس (1366)، تاریخچه بست و بست‌نشینی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
9 .         خلخالی، سیدفرید (1383)، «نظم عمومی و آزادی تجمع و تشکل»، نشریه حقوق اساسی، شماره3، صص51-64.
10 .      دوفار، ژان (1391)، آزادیهای گروهی، ترجمۀ علی اکبر گرجی ازندریانی، چاپ اول، تهران: انتشارات مجد.
11 .      دهخدا، علی اکبر (1373)، لغتنامه دهخدا، جلد4، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
12 .      صدر افشار، غلامحسین (1375)، فرهنگ فارسی امروز، چاپ اول، تهران: نشر نی.
13 .      صورت مشروح مذاکرات مجلس نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1364)، جلد1و3، چاپ اول، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
14 .      طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1382)، آزادیهای عمومی و حقوق بشر، چاپ ششم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
15 .      عالی‌پور، حسن (1386)، «مدیریت حقوقی اجتماعات اعتراض‌آمیز»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره36، صص 349-380.
16 .      عباسی، بیژن (1390)، حقوق بشر و آزادیهای بنیادین، چاپ اول، تهران: نشر دادگستر.
17 .      عراقی، سید عزت‌الله (1381)، حقوق کار (1)، چاپ یازدهم، تهران: سمت.
18 .      قاری سیدفاطمی، سیدمحمد (1381)، «قلمرو حق‌ها در حقوق بشر معاصر؛ جهان‌شمولی در قبال مطلق‌گرایی»، نامه مفید، دورۀ 8، شماره33، صص 5-20.
19 .      گرجی، علی اکبر (1383)، «مبنا و مفهوم حقوق بنیادین»، مجله حقوق اساسی، دورۀ2، شماره2، صص 8-26.
20 .      معین، محمد (1388)، فرهنگ فارسی، جلد1، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر.
21 .      هاشمی، سیدمحمد (1384)، حقوق بشر و آزادیهای اساسی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
22 .      هیوود، اندرو (1387)، کلید واژه‌ها در سیاست و حقوق عمومی، ترجمۀ اردشیر امیرارجمند و سید باسم موالی زاده، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر.

ب- لاتین

23 .    Cohen, Robert & j.snyder, David (2013). Rebellion in Black and White; Southern Student Activism in the 1960s, Baltimor: The Johns Hopkins University Press.
24 .    Guidelines on Freedom of Peaceful Assembly (2010). published by the OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights, Poland.
25 .    Heyman, Steven J, (1992), “Positive and Negative Liberty”, Chicago-kent Law Review, Vol. 68, pp. 81-90.
26 .    Longman Advanced American Dictionary (2007). Pearson Education Limited.
27 .    Oxford Advanced Dictionary (2005). Oxford: Oxford university press.
28 .    European Court of Human Rights (2014). Right to Peaceful Assembly, the Law Library of Congress, Global Legal Research Center.
29 .    Smith, Don. L, (1971). the Right to Petition for Redress of Grievances: Constitutional Development and Interpretations, a Dissertation in Government, Doctor in Philosophy.
30 .    Waas, Bernd, (2012). Strike as a Fundamental Right of the Workers and its Risks Conflicting with other Fundamental Rights of the Citizen, World Congress, Santiago de Chile, General Report III.

ج- قوانین و مقررات

31 .      آیین نامه چگونگی تأمین امنیت اجتماعات و راهپیمایی‌های قانونی مصوب 7/7/1381.
32 .      دستورالعمل تفویض اختیارات وزارت کشور به استانداران در خصوص صدور مجوز برگزاری تجمعات
33 .      قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 10و11 فروردین 1358 و اصلاحات بعدی به تاریخ 6/5/1368.
34 .      قانون اساسی جمهوری فدرال آلمان مصوب 23 مه 1949.
35 .      قانون اساسی جمهوری فرانسه مصوب 4 اکتبر 1958.
36 .      قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت مصوب 5/7/1360.
37 .      قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 17/9/1372.                 
38 .      قانون فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته شده مصوب 7/6/1360.
39 .      قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور مصوب 22/12/1364.
40 .      قانون هیأت‌های رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 9/12/1362.
41 .      میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب 16 دسامبر1966.
CAPTCHA Image