نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه حقوق دانشگاه کاشان
چکیده
ظلم به حیوانات از جرایم شناخته شده در حوزه‌های قضایی کشورهای مختلف است. اما متأسفانه مقررات کیفری ایران از این جهت بسیار ناقص بوده و به جز مقررات معدودی مستند عام در این خصوص ندارد. در این مقاله با برررسی مبانی جرم‌انگاری و ارکان تشکیل دهنده سعی گردیده است این جرم با استفاده از مقررات کیفری برخی کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده و فرانسه به جامعة حقوقی کشورمان و مراکز حمایت از حقوق حیوانات معرفی گردد. سؤال اساسی تحقیق این است که اولاً: مبانی جرم‌انگاری ظلم به حیوانات چیست و اثر انتخاب هرکدام از این مبانی بر ارکان جرم چه خواهد بود؟ و ثانیاً: با توجه به بافت فرهنگی و اقتصادی ایران کدام مبنا برای جرم‌انگاری مناسب کشورمان است؟ مبنای جرم‌انگاری در این جرم می‌تواند فایده‌گرایی به صورت جلوگیری از زیان به انسان از طریق جلوگیری از زیان به حیوان ویا اخلاق‌گرایی یعنی غلط بودن نفس اعمال خشن نسبت به هر موجودی اعم از انسان یا حیوان باشد. به نظر می‌رسد دیدگاه اول به جرم‌انگاری حد اقلی و دیدگاه دوم به جرم‌انگاری حد اکثری منجرگردد. با توجه به عدم وجود بستر‌های فرهنگی لازم در کشورمان و علی رغم وجود مبانی شرعی کافی در رعایت حقوق حیوانات در حال حاضر الگوی حد اقلی برای جرم‌انگاری این عمل در مقررات کیفری ایران مناسبت بیشتری دارد. در چنین الگویی عنصر مادی جرم هر گونه رفتار ظالمانه عمدتا بر جسم حیوان به صورت کشتن یا ایراد رنج غیر ضروری است. موضوع جرم نیز حیوانات از نوع مهره‌داران هستند و در عنصر معنوی نیز غالباً جرمی عمدی است. از نظر مجازات در کشور‌هایی که این عمل جرم‌انگاری شده است، بیشتر درجة جنحه‌ای دارد. روش تحقیق به صورت توصیف این موضوع و سپس تحلیل آن با استفاده از منابع موجود بر اساس قوانین و دکترین کشورهای منتخب بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Criminalization of Cruelty to Animals (Comparative Study)
نویسنده [English]
- Jafar Yazdiyan Jafari
Assistant Professor, Kashan University.
چکیده [English]
Animal cruelty is a known crime in many jurisdictions. However Iranian Criminal Laws are scarce and insufficient and apart from some general rules, there are no documents in this regard. This paper, through reviewing the foundations of criminalization and constituent elements, tries to introduce this crime to legal community of our country and to the centers for the protection of animal rights, while using criminal laws of some western countries especially United States and France. The main question is, firstly what are the foundations for criminalization of animal cruelty? How are the elements of crime affected according to either theory? Second, according to cultural and economic scene of Iran, which theory would be best to adapt in Iran? Criminalization of animal cruelty could be based either on Utilitarianism, which would prevent harms to animals claiming it would prevent harms to human, or based on Moralism, which declares violence against any creature, be it animal or human to be wrong. It seems that first approach would result in minimal criminalization, rather than the second approach which would result it maximal criminalization. Due to the lack of necessary cultural premises in our country, and despite existing Islamic basis regarding animal rights, the minimal model seems more suitable to the Iranian Criminal Laws. In this model, actus reus of the crime would be any violent conduct mainly against animal’s body resulting death or unnecessary pain. The subject of crime is vertebrate animals and the mens rea is intentional harm. In countries who criminalize this crime, it is regarded as misdemeanor in sense of punishment. The research method for this paper follows describing the issue and then analyzing it using the available resources in accordance with laws and doctrines of selected countries.
کلیدواژه‌ها [English]
- Cruelty
- Animals
- Criminalization
- Utilitarianism
- Moralism
الف- فارسی
- پالمر، مایکل؛ مسائل اخلاقی، ترجمه: علیرضا آل بویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، 1385.
- پرادل، ژان؛ حقوق کیفری تطبیقی، ترجمه: امین جعفری، بی‌جا، نشر میزان، چاپ اول، 1388.
- پور محمدی، شیما؛ گسترة حقوق حیوانات در اسلام و غرب، فقه وحقوق خانواده، شمارة 40، زمستان 1384.
- خالقی، ابوالفتح؛ تحلیل تدابیر کیفری ملی در حفاظت از گونه‌های جانوری با تأملی بر اسناد فرا ملی، فصلنامة حقوق، دورة 40، شمارة 4، زمستان 1389.
- رمضانی قوام آبادی، محمد حسین؛ حمایت کیفری از گونه‌های جانوری در ایران، علوم محیطی، سال هفتم، شمارة دوم، 1388.
- صانعی، پرویز؛ حقوق و اجتماع، تهران، طرح نو، چاپ اول، 1381.
- فرحبخش، مجتبی؛ جرم‌انگاری فایده‌گرایانه، تهران، میزان، چاپ اول، 1392.
- فلاحی، احمد؛ اصل ضرورت در جرم‌انگاری، تهران، دادگستر، چاپ اول، 1393.
- قانون مجازات فرانسه، ترجمة محمد رضا گودرزی بروجردی و لیلا مقدادی، قم، نشر سلسبیل، چاپ اول، 1386.
- کاظمی، عبد الحسین، رزم آرایی، ناصر و صمدی راد، بهرام؛ حقوق حیوانات و تحقیقات زیست پزشکی، اخلاق پزشکی، شمارة 15، بهار 1390.
- مقیمی حاجی، ابوالقاسم؛ حقوق حیوانات در فقه اسلامی، فقه اهل بیت، شمارة 48، زمستان 1385.
- مولایی، یوسف؛ نسل سوم حقوق بشرو حق به محیط زیست سالم، مجلة دانشکده حقوق، دورة 37، شمارة 4، زمستان 1386.
- جوادی آملی، عبدالله؛ مفاتیح الحیاة، قم، نشر اسرا ء، چاپ نود وچهارم، زمستان 1391.
- کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب؛ فروع کافی، بیروت، دار الاضواء، جلد 6، بی‌چا، 1405.
- مجلسی، محمد باقر؛ بحار الانوار، جلد 32، بیروت، دار الوفاء، چاپ دوم، 1403.
- www.straypetAdvocacy.org , Animals cruelty laws state by state, 2003.
- Challener, deborah J, Protecting cats and dogs in order to protect humans, Mississipi college law review, vol 29, 2010.
- Madeline, Beth Ann, cruelty to animals, University of Hawaii law review, Vol 23, 2001.
- Model penal code 1962, official draft and explanatory notes , The american law institiute, 1985.
- http: // en. wikipedia. org, cruelty to animals, free encyclopedia.
- Wilson, scott D, animals and ethics, from: Internet encyclopedia of philosophy. htm.
ب- عربی
ج- لاتین
)
ارسال نظر در مورد این مقاله