نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)

10.22096/law.2016.25775

چکیده

به‌رغم گسترش روزافزون استفاده از قراردادهای اجرای ساخت در بین مردم و تنوع روش‌های انجام، ماهیت حقوقی آن به خوبی تبیین نشده است. در تحلیل ماهیت این قرارداد قالب‌های وکالت، اجاره خدمت، خرید خدمت و عقد نامعین مورد اشاره قرار گرفته است. اما، تعهدی که بر اساس قرارداد اجرای ساختمان ایجاد می‌شود انجام یک عمل مادی است؛ پس با وکالت که نیابت در تصرف (عمل حقوقی) است متفاوت است. قرارداد اجرای ساختمان، عقدی عهدی است که دو عامل زمان معین و مباشرت در انجام عمل، قید تعهد هستند و بر این اساس با اجاره خدمت نیز تطابق ندارد. این قرارداد از عقد بیع، که عقدی تملیکی است نیزمتمایز می‌شود. شایبة عقد نامعین بودن قرارداد اجرای ساختمان نیز با توجه به قانون نظام مهندسی و مقررات ملی ساختمان از بین می‌رود و می‌توان قرارداد اجرای ساختمان را یک عقد معین خدماتی محسوب نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Legal Nature of the Construction Contract With Regard to the Principles of European Law

نویسندگان [English]

  • Seyed Elham Al Din Sharifi Al Hashem 1
  • Fatemeh Karami 2

1 Assistant Professor, Law Department, Imam Khomeini International University

2 Master of Laws in Private Law, Imam Khomeini International University.

چکیده [English]

Despite the increasing use of the construction contract and its varieties, the legal nature of this contract is not properly explained. Analyzing the nature of this contract, different formats are suggested: agency, rent of services, purchase of services and innominate contract. The commitment that arises by the construction contract is for a physical action, and therefore is different from agency which is representation in possession; a legal action. This contract is a covenant in which two factors are inclined; specified time and guarantee for performance. Therefore it does not coincide with rent of services either. This contract is also distinguished from the sale contract, which is an ownership contract. Taking into account the Engineering Act and the National Building Regulations, would eliminate the assumption that construction contract is of innominate contracts; and it becomes clear that the construction contract is a nominate service contract.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Construction Contract
  • Contractor
  • Service Contract
  • General Conditions of Contract
  1. منابع

    الف- فارسی

    1. ابراهیمی، محمد؛ «قلمرو موضوعی عقد وکالت»، دانش پژوهان، 1384، شماره 7.
    2. ابوعطا، محمد؛ «موضوع وکالت در حقوق ایران و فرانسه»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 1389، شماره 3. 
    3. اتحاد، علی‌مراد؛ دانستنی‌های حرفة پیمانکاری، تهران، فدک ایساتیس، 1384. 
    4. امامی، حسن؛ حقوق مدنی، جلد 1 و 2 و 4، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1352.
    5. بروجردی، عبده؛ حقوق مدنی، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1380.
    6. بنایی‌اسکویی، مجید؛ «مفهوم و اوصاف اجاره و مطالعه تطبیقی»، مجله دانش پژوهان، 1384، شماره 7.
    7. بنی‌احمد، مرتضی؛ «شرایط نابرابر حقوقی در قراردادهای پیمانکاری و تبعات زیانبار آن»، مجله مجلس و پژوهش، 1382، شماره 39.
    8. پاکدامن، رضا؛ اصول تنظیم قراردادهای بین‌المللی پیمانکاری صنعتی، تهران، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران، 1384.
    9. _______؛ مبانی حقوق پیمان، تهران، جنگل، 1389.
    10. جعفری ‌لنگرودی، محمد جعفر؛الفارق (دایره المعارف عمومی حقوق)، جلد 1، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1385.
    11. ________________؛ فلسفة حقوق مدنی،جلد2، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1380.
    12. ________________؛ مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد 2 و 5 ، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1378.
    13. حائری شاه باغ، سید علی؛ شرح قانون مدنی، تهران،کتابخانه گنج دانش، 1382.
    14. حبیبی، محمد؛ طرز تنظیم قراردادهای داخلی و بین‌المللی، تهران، گنج دانش، 1376.
    15. خورسندیان، محمد علی؛ «تمایز مقاطعه‌کاری و بیع»، فصلنامة مدرس علوم اسلامی، 1383، شماره 34.
    16. _____________؛ «واگذاری کار و موضوع قرارداد به دیگری در اجارة اشخاص و مقاطعه‌کاری»، رهنمون، 1382، شماره 2.
    17. دولاندر،ژولیو؛ لفبور،گای؛ «قراردادهای بین‌المللی مهندسی ساخت»، ترجمه مهدی انصاری، مجله حوزه و دانشگاه، 1384، شماره 44.
    18. دهخدا، علی‌اکبر؛ لغت‌نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، 1372.
    19. شاهبیگیان، پونه؛ کتاب جامع حرفة پیمانکاری برای پیمانکاران موفق، تهران، مقدس، 1389.
    20. شهیدی، مهدی؛ تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد، چاپ ششم، 1386. 
    21. ________ ؛ حقوق مدنی6 (عقود معین1)، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد، چاپ ششم، 1385.
    22. صادقی، حسن؛ علمایی، محمود؛ اصول مدیریت ساخت، تهران، دانشگاه امام حسن (ع)، 1385.
    23. صادقی، محسن؛ «بررسی قراردادهای بین‌المللی ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (BOT) و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران»، فصلنامه پژوهش‌نامة بازرگانی، 1385، شماره 38.
    24. صادقی، محسن؛ گودرزی، حبیب؛ «بررسی قراردادهای بین‌المللی طراحی،تهیه تجهیزات و ساخت با نگاهی به جایگاه حقوقی آن در نظام ایران»، فصلنامة حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 1387، شماره 2.
    25. صفایی،حسین؛ دورة مقدماتی حقوق مدنی، جلد 2، تهران، مؤسسة عالی حسابداری، 1351.
    26. عدل، مصطفی؛ حقوق مدنی، تهران، امیر کبیر، 1342.
    27. عسگری، نعمت الله؛ مقررات و روش‌های اجرایی طرح‌های عمرانی، تهران، مرکز آموزش و بهسازی منابع انسانی دیوان محاسبات کشور، 1383.
    28. کاتوزیان، ناصر؛ حقوق مدنی - عقود اذنی - وثیقه‌های دین، جلد4، تهران،شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ سوم، 1378.
    29. ________ ؛ دورة مقدماتی حقوق مدنی(درس‌هایی از عقود معین)، جلد1، کتابخانه گنج دانش، 1387.
    30. ________ ؛ دورة مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1384.
    31. ________ ؛ عقود معین، جلد 1، تهران، مدرس، 1374. 
    32. ________ ؛ عقود معین، جلد 2، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1387.
    33. ________ ؛ عقود معین، جلد 4، شرکت سهامی انتشار، 1376.
    34. ________ ؛ قواعد عمومی قراردادها، جلد 1، تهران، بهمن برنا، 1376.
    35. کاشانی، محمود؛ حقوق مدنی قراردادهای ویژه، تهران، میزان، 1388.
    36. محقق داماد، مصطفی؛ نعمت اللهی، اسماعیل، «عهدی یا تملیکی بودن اجاره اشخاص»، نامه حقوقی مفید، 1385، شماره 2.
    37. معین، محمد؛ فرهنگ فارسی معین، جلد 1 و 4، تهران، نامن، بی‌تا.
    38. نوین، پرویز؛ حقوق مدنی(7) عقود معین(2)، تهران، گنج دانش، چاپ اول، 1378.
    39. هینزی، جیمی؛ قراردادهای ساختمانی، ترجمه محمد تقی بانکی، تهران، اطلاعات، 1377.
    40. دزفولی، مرتضی بن محمد امین انصاری؛ کتاب المکاسب (المحشی)، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
    41. سعدی، ابو جیب؛ القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
    42. سنهوری،عبدالرزاق احمد؛ الوسیط فی شرح القانون المدنی، بیروت، دارالحیاء التراث العربی، بی‌تا.
    43. ______________ ؛ نظریه العقد، بیروت، 1992م.
    44. طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم؛ حاشیه مکاسب، قم، اسماعلیان، 1378ه.ق.
    45. عاملی، زین الدین بن علی بن احمد (شهید ثانی)؛ الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، جلد 4، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
    46. عاملی، زین الدین بن علی بن احمد (شهید ثانی)، مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام، جلد 5، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
    47. العوجی، مصطفی؛ القانون المدنی، الجزء الاول (العقد)، بیروت، مؤسسه بحسون، 1995م.
    48. موسوی خمینی، روح الله؛ کتاب البیع، قم، چاپ مهر، 1365.
    49. موسوی خویی، سید ابوالقاسم؛ ‌المکاسب - مصباح الفقاهه، جلد 2، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
    50. نائینی، میرزا محمد حسین غروی؛‌ منیة الطالب فی حاشیه المکاسب‌،جلد 1، نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت، بی‌تا.
      1. A.Hodge, Graeme; Greve Carsten, E; Boardman, Anthony; 2010, International Handbook on Public-Private Partnerships, Edward Elgar.
      2. B.Miller, John; 2000, Principles of Public and Private Infrastructure Delivery, Kluwer Academic.
      3. Hok, Gotz-Sebastian; Jaeger, Axel-Volkmar; 2009, FIDIC-A Guide for Practitioners, springer.
      4. J.M. Barendrecht et all; 2007, Service Contract, Oxford university press.
      5. Knutson, Robert; 2005, Fidic: An Analysis of International Construction Contracts, Kluwer law.
      6. M. Levy, Sidney; 1987, Project Management in Construction, McGraw-Hill, Fifth Edition.
      7. Marsh, Peter; 2000, Contracting for Engineering and Construction Projects, Fifth Edition, Gower.
      8. S. Frey, Robert; 2005, Successful Proposal Strategies for Small Businesses (Using Knowledge Management to Win Government, Private-Sector and International Contracts), Artech house, Fourth Edition.
      9. Study Group on a European Civil Code and the Research Group on EC Private Law (Acquis Group); 2009, Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law Draft Common Frame of Reference (DCFR), sellier.
      10. Turner, J. Rodney; 2003, Contracting for Project Management, Gower.
      11. Twigg-Flesner,Christian; 2008, The Europeanisation of Contract Law Current controversies in law, Routledge.
      12. W.Abrahamson, Max; 1979, Engineering Law and the I.C.E. Contracts, E & FN SPON An Imprint of Chapman & Hall, Fourth edition.
      13. Wild, Jim; 1997, Site Management of Building Services Contractors, E & FN Spon An Imprint of Chapman & Hall.

    ب- عربی

    ج- لاتین

CAPTCHA Image