نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
استادیار حقوق خصوصی دانشگاه قم
چکیده
حاکمان به مرور متوجه شدند که رسیدن به قدرت، جز با حمایت مردم مقدور نبوده و بقای حکومت نیز در گرو پشتیبانی مردم می‌باشد؛ و حمایت مردم نیز حاصل نمی‌شود، مگر اینکه حاکمان خود را پاسخگو بدانند. از این تاریخ به بعد فرضیه مسئولیت جای مصونیت مطلق را گرفت و لذا امروزه سخن از گستره و ابعاد مسئولیت مدنی دولت و از چگونگی آن است نه از اصل آن؛ و اینکه آیا دولت نسبت به تمام اعمال و اقدامات زیان‌آفرین خود باید پذیرای مسئولیت باشد یا صرفاً در قبال آن دسته از اقداماتی که به خاطر نقص فنی و تشکیلات اداری عاید مردم گردد؟ با این حال مبنا و ماهیت مسئولیت مدنی دولت همچنان در هاله‌ای از ابهام است. در این مقاله پس از بیان عوامل پیدایش مسئولیت مدنی دولت به آن خواهیم پرداخت.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparative Study of the Foundation and Nature of the Civil Liability of a State
نویسنده [English]
- mohammad Salehi Mazandarani
Assistant Professor of Private Law, Qom University
چکیده [English]
With the passage of time, rulers came to realize that coming into power, is not possible without the people’s support and a state cannot survive without popular support and people’s support cannot be obtained unless the rulers hold themselves accountable to the people. It was then that the theory of responsibility replaced the theory of absolute immunity. Therefore, today we speak of the scope and different aspects of civil liability and how it has to be addressed not it’s necessity or whether the state is responsible for all its harmful actions or it is only responsible for losses resulting from technical problems and administrative procedures. In this article, after explaining what let to the emergence of the civil responsibility of states, we will discuss it.
کلیدواژه‌ها [English]
- Liability
- Civil liability
- State
- Civil Liability of State
منابع
الف- فارسی
- ابوالحمد، عبدالحمید؛ حقوق اداری ایران، تهران، انتشارات توس، چاپ چهارم، 1370.
- احمدوند، ولی‌الله؛ «مطالعه تطبیقی مسئولیت کارفرما در سیستم حقوقی ایران و انگلیس»، مجلة مصباح، 1383، شماره 61.
- امیرارجمند، اردشیر؛ زرگوش، مشتاق؛ «تقصیر در حقوق مسئولیت مدنی دولت مطالعة تطبیقی»، مجلة تحقیقات حقوقی، 1388، شماره 49.
- جعفری لنگرودی، محمد جعفر؛ ترمینولوژی حقوق،تهران، گنج دانش، 1371.
- زرگوش، مشتاق؛ مسئولیت مدنی، قواعد عمومی، جلد 1، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1389.
- سیفی، سیدجمال؛ نگاهی نو به مسئولیت مدنی دولت در رویه قضایی، مجله پژوهش‌های حقوقی، 1384، شماره 8.
- طباطبایی‌مؤتمنی، منوچهر؛ حقوق اداری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه، سمت، چاپ اول، 1378.
- غمامی، مجید؛ مسئولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود، تهران، دادگستر، 1376.
- کاتوزیان، ناصر؛ مبانی حقوق عمومی، تهران، نشر دادگستر، چاپ اول، 1377.
- موسی‌زاده، رضا؛ حقوق اداری، تهران، نشر میزان، 1378.
- ورابرمینگهام، شبه جرم و مسئولیت مدنی در حقوق انگلستان، ترجمه سید مهدی موسوی، تهران، نشر میزان، 1388.
- ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان‌العرب، جلد 1، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1408 ه.ق.
- ابوزید، مصطفی؛ القضاءالاداری فی صدر الاسلام، الجزائر، شرکةالشهاب، 1987 م.
- احمدرسلان، انور؛ مسئولیة الدولة غیر التعاقدیه، موسوعة القضاء و الفقه للدول العربیعة، ج123، القسم الثانی، 1983 م.
- تمیمی‌آمدی، عبدالواحد؛ تصنیف غررالحکم و دررالکلم، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
- جرّ، خلیل؛ فرهنگ لاروس، ترجمة سیدحمید طبیبان، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ اول، 1363 ش.
- جریج، خلیل؛ النظریة العامة للموجبات، جلد 1، بیروت 1957 م.
- جبّار، صابرطه؛ اقامة المسئولیة المدنیة عن العمل غیر المشروع علی عنصر الضرر، عراق، منشورات جامعة صلاح‌الدین، 1404 ه.ق.
- الحلو، ماجد راغب؛ القضاء الاداری، منشأة المعارف بالاسکندریة، چاپ اول، 2000 م.
- رأفت، وحید؛ رقابة القضاءلأعمال الدول، الکتاب الاول، 1942 م.
- سلیمان، سامی حامد؛ نظریةالخطاء الشخصی فی مجال المسئولیة الأداریة، چاپ اول، 1988 م.
- سنهوری، عبدالرزاق‌احمد؛ الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، جلد 1، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1995 م.
- سیوطی، جلال‌الدین؛ الجامع الصغیر، جلد 1، بیروت، دارالفکر، 1989 م.
- شاعر، رمزی؛ المسئولیة المدنیه عن اعمال السلطة القضائیه، چاپ اول، 1978 م.
- شرقاوی، سعاد؛ القضاء الاداری، قاهره، دارالمعارف، 1985 م.
- طائی، عادل‌احمد؛ المسئولیة المدنیه للدول عن اخطاء موظفیها، بغداد، دارالحریة، 1978 م.
- طهاوی، سلیمان محمد؛ القضاء الاداری، الکتاب الثانی، قضاء التعویض و طرق الطعن فی الاحکام، دارالفکر العربی، 1977 م.
- کلینی، محمد بن یعقوب؛ فروع کافی، جلد 7، بیروت، دارالأضواء، 1406 ه.ق.
- متقی‌هندی، علی؛ کنز العمال فی سنن الاقوال و الأفعال، جلد 5، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1409 ه.ق.
- Allen, Michael & Thompson, Brian; 1996, Constitutional and administrative law, London , Blackstone press limited , 4Edit.
- Chapus, Rene; 1959, Responsabilité Publique ét responsabilité Priveé, les in Fluéncess des Juarisprudence administrative ét Judiciaire, paris, thés.
- Duguit, Léon; 1972, Traite droit constitutionnel, 3e éd, T1, paris.
- Hégél; 1956, The Philosophy of History, NewYork.
- Laferiére, 1969, Traité de Juridiction, 3e éd.
- Hogg, Peter; 1971, Liability of crown, Toronto, The law Book Company, first published.
- Marc, el waline; 1991, la protection effective des libertés publiques parirs.
- Mazeaud ét Tunc, 1956, Traité Thé orique et pratique le Responsabilité civil et contractuelles, 6e éd, T1, paris.
- Rodiére, Roné; 1952, la Responsabilité civil, paris.
- Ripert ét Boulanger, Traité élé mentaire de droit civil de planiol, paris, 1952.
- Street, Harry; 1933, Govrnmental Liability A comprative study, Cambridge university press, paris 1966.
ب- عربی
ج- لاتین
)
ارسال نظر در مورد این مقاله