نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه حقوق دانشگاه مفید
چکیده
بر اساس مواد 37 و ۴۰ کنوانسیون حقوق کودک کشورهای عضو باید سنی را برای مسولیت کیفری تعیین کنند که منطبق با شرایط جسمی فیزیکی روحی و عقلی کودک باشد. در این خصوص به صورت استثنایی بر اساس بند الف ماده ۳۷ در خصوص مجازات‌های اعدام و حبس ابد غیر‌قابل عفو، تعیین هجده سال برای سن مسئولیت کیفری لازم است. البته پیش از این نیز، در ماده 6 میثاق حقوق مدنی ـ سیاسی، که ایران بدان نیز ملحق شده است، اعدام کمتر از هجده سال ممنوع شده بود.
قانونگذار ایرانی در راستای انطباق با کنوانسیون‌های یادشده، با تدوین ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92، به نوعی موضوع لزوم احراز رشد در مسئولیت کیفری اطفال زیر هجده سال را مطرح نموده است تا از این طریق، جهت جلوگیری از اعدام کودکان زیر هجده سال برای قاضی راهی بگشاید. از این رو، بررسی فقهی و حقوقی موضوع رشد در قانون جدید و انطباق آن با اسناد بین‌المللی، از جایگاه مهمی برخوردار است که این تحقیق بدان پرداخته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Legal-Juristic Study of the Approach of the Iranian New Islamic Penal Code to the Age of Maturity and Children's Criminal Responsibility in the Light of International Instuments
نویسنده [English]
- Seyed Hossein Hashemi
Assistant Professor of Mofid University Law Department
چکیده [English]
Based on the Articles 37 and 40 of Convention on the Rights of the Child, States Parties should determine the minimum age of criminal responsibility for children in accordance with their physical, mental and intellectual conditions. In this regard, as an exception, according to the article 37 paragraph A concerning unpardonable capital punishment and life imprisonment, setting 18 as the age for criminal responsibility is necessary.
Of course, the execution of the children below eighteen years of age, had already been forbidden, according to the International Covenant on Civil and Political Rights which has been adopted by Iran, too.
In accordance with the above mentioned conventions, and by codifying article 91 of the Iranian new Islamic penal code (adopted in 2013) the Iranian legislator has in a way acknowledged the necessity of criminal discernment being taking into account in execution of the children under 18 so that this could provide a possibility for the judge to avoid execution sentences for children under 18. Therefore, examining the issue from the Islamic and Iranian law perspective and its conformity with the international documents, is very important and thus it is the focus of this study.
کلیدواژه‌ها [English]
- Children
- Age of Criminal Responsibility
- Discernment
- Iranian New Penal Code
- International Documents
منابع
الف- فارسی
- مرعشى، سید محمّد حسن؛ «نظرات فقهى و حقوقى در خصوص بلوغ و رشد»، ماهنامه دادرسى، 1379، شماره 21.
- مکارم شیرازی، ناصر؛ گنجینه فقهی، مرکز تحقیقات فقهی قوه قضاییه، بیتا.
- هاشمی، سید حسین؛ «دختران، سن رشد و مسئولیت کیفری»، فصلنامه راهبردی زنان، 1383، شماره 23.
- ابن برّاج، عبد العزیز؛ المهذب البارع فى شرح المختصر النافع، انتشارات جامعه مدرسین، ج 2، قم، 1406 ه.ق.
- جزیری، عبدالرحمان؛ الفقه علی المذاهب الاربعه، ج 2، دارالارشاد، بیروت، بیتا.
- حرّ عاملى، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه الى تحصیل مسائل الشریعة، ج 19، بیروت، دار احیاء التراث العربى، بىتا.
- حلّى (علامه)، حسن بن یوسف؛ ارشاد الاذهان الى احکام الایمان، ج 1، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ اول، 1410 ه.ق.
- _______________ ؛ تحریر الاحکام الشرعیة على مذهب الامامیة، ج 2، مؤسسة آل البیت، چاپ سنگى، بىتا.
- _______________ ؛ تذکرة الفقهاء، ج 1 و 2، المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة، بىتا.
- _______________ ؛ قواعد الاحکام فى معرفة الحلال و الحرام، ج 3، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ اول، 1413 ه.ق.
- حلّى (محقق)، شیخ جعفر؛ شرایع الاسلام فى مسائل الحلال و الحرام، ج 1 و 4، تهران، انتشارات استقلال، چاپ دوم، 1403 ه.ق.
- خویى، سید ابوالقاسم؛ مستند العروة الوثقى، قم، کتاب الاجارة، مدرسة دار العلم، 1365ش.
- طباطبایى، سید على؛ ریاض المسائل فى تحریر الاحکام بالدلایل، ج 2، قم، مؤسسة آل البیت، 1404 ه.ق.
- طوسى، ابو جعفر؛ المبسوط فى فقه الامامیة، ج 1 و 7، تهران، المکتبة المرتضویة، 1387 ه.ق.
- _________ ؛ تهذیب الاحکام، ج 3، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1390ه.ق.
- طوسى، ابن حمزه؛ الوسیلة الى نیل الفضیلة، قم، کتابخانه آیت الله مرعشى، چاپ اول، 1408ه.ق.
- عاملى جبعى (شهید ثانى)، زینالدین بن على؛ الروضة البهیة فى شرح اللمعة الدمشقیة، قم، انتشارات داورى، چاپ دوم، 1410ه.ق.
- __________________________ ؛ مسالک الافهام فى شرح شرایع الاسلام، ج 3 و 14 و 15، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، چاپ اول، 1413 ه.ق.
- موسوی خمینی، روح الله؛ تحریر الوسیلة، ج 2، قم، دارالکتب العلمیة، چاپ دوم، 1390 ش.
- میرزاى قمى، ابو القاسم؛ غنائم الایام فى مسائل الحلال و الحرام، ج 5، خراسان، مکتب الاعلام الاسلامى، چاپ اول، 1417ه.ق.
- نجفى، محمد حسن؛ جواهر الکلام فى شرح شرایع الاسلام، ج 26، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ ششم، 1394ه.ق.
- Cipriani, Don; 2009, Children's Rights and the Minimum Age of Criminal Responsibility: A Global Perspective, Ashgate Publishing limited, USA.
- Convention on the Rights of the Child; 2009, Fifty-first Session, Geneva, 25 May-12 June.
- Franklin, Bob; 2002, The New Handbook of Children’s Rights Comparative policy and practice, London and New York, Routledge, First published.
ب- عربی
ج- لاتین
)
ارسال نظر در مورد این مقاله