دوفصلنامۀ علمی حقوق تطبیقی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

فایل های مرتبط

راهنمای داوران

داوران سال جاری

احترام به حریم خصوصی اشخاص در مقام تحصیل دلیل در آیین دادرسی کیفری ایران، فرانسه و رویه قضایی دیوان اروپایی حقوق بشر

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی از دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

احترام به حریم خصوصی اشخاص به مفهوم رعایت حرمت مسکن و محل کار افراد و محرمانه نگاهداشتن مکاتبات، مراسلات و محاورات آن‌هاست. با توجه به اهمیت حریم خصوصی به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم نظام‌های حقوقی توسعه یافته و ارتباط تنگاتنگ آن با کرامت و شخصیت و آزادی انسان، قانونگذار و رویه قضایی تلاش نموده‌اند با تعیین قواعد و مقررات خاصی در زمینه تفتیش و بازرسی منازل و اماکن به ویژه در مرحله تحقیقات مقدماتی، تحصیل ادله را قانونمند و مشروعیت و قابلیت پذیرش آن‌ها را منوط به رعایت حریم خصوصی اشخاص نمایند. هر چند، گاه اهمیت جرائمارتکابی و تفوق منافع اجتماع بر منافع افراد و به ویژه رواج دیدگاه‌های امنیت محور توجیه‌گر عدول از این اصل بوده ولی مشروعیت و اعتبار ادله اکتسابی همواره در رعایت قانون و متناسب و ضروری بودن اعمال تحقیقاتی ارزیابی شده است. به‌رغم اینکه قانونگذار و رویه قضایی ایران با مفهوم حریم خصوصی بیگانه نیست ولی قواعد و مقررات موجود برای حمایت و صیانت از ابعاد مختلف این اصل سازمان بخش جامعه مدنی کفایت نمی‌کند. به همین علت توجه به رویکرد نظام حقوقی کشور فرانسه که در پرتو رویه قضایی دیوان اروپایی حقوق بشر اصلاح و تکمیل شده است، می‌تواند قانونگذار ما را با ابعاد مهم حمایت از حریم خصوصی و عملکرد سایر نظام‌های حقوقی در این قلمرو آشنا و زمینه تغییر و تحول در حقوق داخلی را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Respect for the Individual's Privacy in Acquiring Evidence in the Criminal Procedure of Iran, France and the Practice of the European Court of Human Rights

نویسنده [English]

  • Abbas Tadayyon

PhD in Criminal Law and Criminology from Shahid Beheshti University

چکیده [English]

Respecting individuals' privacy means honoring their dwellings and workplaces and keeping their correspondence, letters and conversations surreptitious. Because of the importance of privacy as one of the significant concepts of developed legal systems and due to its close nexus with human dignity, personality and freedom, legislators and jurisprudence have endeavored to regulate acquiring evidence and to lay down specific rules and regulations in the field of inspection of houses and places -especially in primary investigations- and to subject its legitimacy and admissibility to respecting peoples' privacy. Although sometimes the importance of committed crimes and the priority of public benefits over those of the individuals, and specially the prevalence of security-oriented considerations have been used to justify derogations from this principle, the legitimacy and
authenticity of acquired evidences have nevertheless been always evaluated in the light of respecting the law and proportionality and necessity of inspections. Despite the fact that Iranian legislator and its jurisprudence are not alien with the concept of privacy, existing rules and regulations are not sufficient for protecting various dimensions of this organizing principle of civil societies. Therefore, considering French legal system- which has been amended in the light of the practice of the European Court of Human Rights- may make Iranian legislator acquainted with significant dimensions of protecting privacy and with the approaches of other legal systems and prepare the ground for legislative changes in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Privacy
  • Principle of Legitimacy of Acquiring Evidence
  • Respect for Dwelling and Workplace
  • Respect for Correspondence and Communications
  • Detection and Inspection
  • Interception
  • Recording Voices and Pictures
مراجع

منابع

الف- فارسی

1-    اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، مجموعه آیین دادرسی کیفری، جلد اول، تهران، ریاست جمهوری، معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، چاپ سوم، بهار 1381.
2-    اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، مجموعه قانون مجازات اسلامی، تهران، ریاست جمهوری، معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، چاپ دوم، تابستان 1381.
3-    ‌آشوری، محمد، آیین دادرسی کیفری، جلد دوم، تهران، سمت، چاپ چهارم، 1383.
4-    آقایی نیا، حسین، جرائم علیه اشخاص (شخصیت معنوی)، تهران، نشر میزان، چاپ اول، پائیز 1385.
5-    امیر ارجمند، اردشیر، مجموعه اسناد بین‌المللی حقوق بشر، اسناد جهانی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1381.
6-    ایرانی ارباطی، بابک، مجموعه نظرهای مشورتی جزایی، جلد اول، تهران، مجد، چاپ دوم، 1386.
7-    بازگیر، یداله، آرای ماهوی دیوان عالی کشور در امور حقوقی و جزایی، تهران، دانش نگار، چاپ اول، 1380.
8-    پاد، ابراهیم، حقوق کیفری اختصاصی، جلد اول، تهران، دانشگاه تهران، 1352.
9-    تدین، عباس، قانون دادرسی کیفری فرانسه،تهران، انتشارات روزنامه رسمی، چاپ اول، 1388.
10-حسنی، جعفر، حمایت کیفری از حریم خصوصی در فضای ساییر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تابستان 1385.
11-خزانی، منوچهر،جزوه آیین دادرسی کیفری، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1375.
12-صانعی، شیخ یوسف، استفتائات قضایی، کلیات قضا، جزائیات، جلد اول، تهران، نشر میزان، چاپ دوم، زمستان 1384.
13-صدر زاده افشار، سید محسن، ادله اثبات دعوی در حقوق ایران، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1376.
14-صفایی، سید حسین و سید مرتضی قاسم زاده، حقوق مدنی، اشخاص و محجورین، تهران، سمت، چاپ ششم، 1380.
15-فرخشه، علی، «تحصیل دلیل در حقوق کیفری»، مجله دادرسی، مرداد و شهریور 1385، شماره 57.
16-قائم مقام فراهانی، سید عبدالمجید، رویه‌های قضایی حقوق بشر اروپایی، تهران، انتشارات آوای نور، چاپ اول، 1381.
17-گلدوزیان، ایرج، «کیفیت تحصیل دلیل در حقوق جزای فرانسه»، فصلنامه حق، بی تا، دفتر پنجم.
18-گودرزی، محمد رضا، سیاست جنایی قضایی، تهران، انتشارات سلسبیل، چاپ دوم، بهار 1385.
19-معین، محمد ، فرهنگ فارسی، دوره شش جلدی، جلد سوم و چهارم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1380.
20-میرمحمد صادقی، حسین، جرائم علیه اشخاص، تهران، نشر میزان، چاپ اول، پائیز 1386.

ب- لاتین

21-    Ambroise-castÁrot,coralie, procÁdure pÁnale,chroniques,Revue pÁnitentaire et droit pÁnal , no 2, avril-juin 2006.
22-    Borricand, Jacques, Anne-Marie simon, Droit pÁnal et procÁdure pÁnale, paris, Dalloz, 4Á,2005.
23-    Bouzat, Pierre, la loyautÁ dans la recherche de la preuve, problèmes contemporains en procÁdure pÁnale, Recueil d'Átudes en dommage à MÁlanges louis Hugueney, paris, sirey, 1964.
24-    De lamberterie,Isabelle, la valeur probatoire des documents informatiques dans les pays de la C.E.E , Revue internationale de droit comparÁ , no3 , Juillet-septembre 1992.
25-    Fourment, francois, procÁdure pÁnale, paris, Éditions paradigme, 7Á , 2007.
26-    Guinchard, serge, Jacques Buisson, procÁdure pÁnale, paris, lexis Nexis litec, 3Á, 2007.
27-    Motsopolou, Haritini, ModalitÁs de la preuve et transformations dans le recueil et l'administration de la preuve, Archives de politique criminelle, paris, Éditions A.pedone, no 26, 2004.
28-    Pradel, Jean, Droit penal comparÁ, paris, Dalloz, 2Á, 2002.
29-    Pradel, Jean, Manuel de procÁdure pÁnale, paris, cujas, 2007.
30-    Rassat, Michèle-Laure, procÁdure pÁnale, paris, puf, 15Á, 2007.
31-    Vergès, Etienne, procÁdure pÁnale, paris, ellipses, 1Á, 2007.
32-    L, dmissibilitÁ de la preuve dans un systÁme continental: le model belge, doctrine, Revue de droit penal et de criminology ,no4 , avril 2007.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
دوفصلنامۀ علمی حقوق تطبیقی
دوره 0، شماره 16 - شماره پیاپی 73
تیر 1388
صفحه 83-104
فایل ها
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار