نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانش‌آموخته مقطع دکتری حقوق عمومی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 استادیار گروه حقوق، واحد اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
چکیده
قواعد حقوقی در ماهیت و ذات خود قواعدی انسانی به شمار می‌روند. کاربست قواعد موجود برای انسان متصف به صفت کرامت بوده که در هیچ شرایطی نباید به عنوان ابزار تلقی شود. اما در مواردی تئوری‌ها، قوانین و رویه‌های موجود، زمینه مخدوش‌سازی، شأن و کرامت آدمی را در نظام حقوقی فراهم ساخته‌اند. از آن جمله، باید به طرح تئوری حقوق کیفری دشمنان یاکوبس، طی دو دهه اخیر اشاره کرد که به مناسبت مقابله با ناامنی‌های موجود و به ویژه تروریسم، مجادلات نظری را بین اندیشمندان رقم زد. به باور یاکوبس، شخصی که با اراده خود قوانین کیفری را نقض خطرناک می‌کند، به وضعیت طبیعی بازگشته و عنوان شهروند را از خود سلب می‌کند؛ در نتیجه دولت در مورد وی مجاز به وضع قوانین ویژه و متفاوت از قوانین عادی حاکم بر شهروندان، با هدف پیشگیری، انتقام و نمادسازی است. نظریۀ یاکوبس ضمن زدودن چهره انسانی از قواعد حقوقی، نقض کرامت انسانی و بی‌توجهی به اخلاق در رابطه دولت و شهروند، با انتقاداتی مواجه شده است. در این مقاله نگارندگان پس از طرح نظریۀ آلمانی «دولت حقوقی» بر پایه اندیشه کانت، مفهوم «حقوق کیفری دشمنان» را از نظرگاه یاکوبس تحلیل و نقدهای وارد بر آن را مطرح ساخته‌اند. به عنوان نتیجه باید گفت، به دلیل تعارض بنیادین نظریۀ یاکوبس با اخلاق و کرامت انسانی و آثار شوم آن بر حقوق متهمان و مجرمان دلیل موجهی مبنی بر پذیرش نظر وی وجود ندارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Dignity Elimination and Elimination of Humanity in Law (the Criticism of Yakoobs’s theory in Criminal Law for Enemies in the Shadow of Kant’s Notion about Legal Government)
نویسندگان [English]
- mohammad Sham’i 1
- Seyed Mohammad Sadegh Ahmadi 2
1 Ph.D Graduate in public law, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 Assistant professor in the law department, Isfahan Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.
چکیده [English]
Law principles count as humanity principles in their nature and essence. Usage of available principles for humans has to include dignity which under no circumstances should be considered as a tool. However, in some cases, theories, laws, and available procedures disregard human’s dignity and status in the legal system. For instance, Yakoobs’s theory in criminal law for enemies which has caused theoretical contention amongst philosophers during the last two decades can be mentioned to combat existing insecurity and in particular terrorism. In Yakoobs’s opinion, if an individual contravenes criminal laws deliberately, they will get back to their normal life and cannot be considered as a citizen anymore; therefore, the government is allowed to pass specific laws that are different from ordinary laws for citizens to prevent, avenge, and symbolize. Yakoobs’s theory confronted criticism apart from eliminating legal principles from the human image, violation of human dignity, and not paying attention to morals in the relation between citizens and the government. In this article, the authors analyzed the concept of “criminal law for enemies” from Yakoobs’s perspective and pointed out its criticisms after the proposed German hypothesis of “legal government” based on Kant’s notion. As a result, there is no logical reason for accepting Yakoobs’s opinion due to the fundamental controversy between his theory, codes of ethics and human dignity and its detrimental effects on defendants and criminals’ rights.
کلیدواژه‌ها [English]
- Legal Government
- Morals
- Citizen
- Human Dignity
- Criminal Law for Enemies
الف- فارسی
1. اوزر، آتیلا (1389)، دولت در تاریخ اندیشه غرب، ترجمۀ عباس باقری، چاپ‌دوم، تهران: نشر فرزان روز.
2. بابایی، پرویز (1391)، فرهنگ اصطلاحات و مکتبهای سیاسی، چاپ‌اول، تهران: نشر نگاه.
3. تسون، فرناندو (1388)، فلسفه حقوق بین‌الملل، ترجمۀ محسن محبی، چاپ‌اول، تهران: نشر شهر دانش.
4. توجهی، عبدالعلی و دهقانی، علی (1392)، «در جدال امنیت‌گرایی و موازین دادرسی منصفانه»، نشریه پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، دورۀ بهار و تابستان، شماره3، صص34-7.
5. جعفری، محمدتقی (1370)، حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب، چاپ‌اول، تهران: نشر دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران.
6. دل وکیو، جورجو (1386)، فلسفۀ حقوق، ترجمۀ جواد واحدی، چاپ‌اول، تهران: نشر میزان.
7. ذاکریان، مهدی (1392)، همه حقوق بشر برای همه، چاپ‌اول، تهران: نشر میزان.
8. راسخ، محمد (1393)، حق و مصلحت (مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حقوق و فلسفه ارزش)؛ مقاله حکومت و اخلاق راس هریسون، چاپ‌پنجم، تهران: نشر طرح نو.
9. رحیمی نژاد، اسماعیل (1390)، «نگرش اسلامی به کرامت انسانی»، نشریه معرفت حقوقی، سال اول، دورۀ زمستان، شماره2، صص 9- 113-126.
10. شمعی، محمد (1394)، جرم‌انگاری حداکثری، چاپ‌اول، تهران: نشر جنگل.
11. کانت، ایمانوئل (1380)، فلسفه حقوق، برگردان منوچهر صانعی دره‌بیدی، چاپ‌اول، تهران: نشر نقش و نگار.
12. محمودی جانکی، فیروز (مهر 1382)، مبانی، اصول و شیوه‌های جرم‌انگاری، پایان‌نامۀ دورۀ دکتری، گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق، دانشگاه تهران.
13. مقدسی، محمدباقر و فرجیها، محمد (1392)، «ویژگیهای سیاستهای کیفری عوام‌گرا؛ مطالعه تطبیقی»، نشریه مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 4، شماره2، صص137-155.
14. صدر توحید خانه، محمد (1392)، «حقوق در چنبره دشمن، از سیاست آمریکایی جنگ با ترور تا نظریۀ آلمانی حقوق کیفری دشمنان»، تازه‌های علوم جنایی: مجموعه مقاله‌‌ها، زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ‌دوم، تهران: نشر میزان.
15. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، تازه‌های علوم جنایی: مجموعه مقاله‌‌ها [مقالۀ حقوق کیفری دشمنان و حقوق کیفری شهروندان، ترجمه محمد صدر توحید خانه]، نشر میزان، چاپ دوم، 1392.
16. نویمان، فرانتس (1390)، آزادی قدرت و قانون، گردآوری، ویرایش و پیشگفتار از هربرت مارکوزه، برگردان عزت الله فولادوند، چاپ‌دوم، تهران: نشر شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
17. هیدن، پاتریک (1392)، فلسفه حقوق بشر، ترجمه و تحقیق از مهدی یوسفی و رضا علی میرزایی، جلد1، چاپ‌اول، تهران: نشر مخاطب.
18. ویژه، محمدرضا (1390)، دوره پیشرفته حقوق عمومی1، (مبانی نظری و ساختار دولت حقوقی)، چاپ‌اول، تهران: نشر جنگل.
19. ویژه، محمدرضا (1389)، «نگرشی تطبیقی بر مبانی و ساختار دولت حقوقی»، نشریه مدرس علوم انسانی- پژوهشهای حقوق تطبیقی، دوره14، شماره4، صص 164-192.
20. Andreas, International Criminal Law as a Means to Fight the “Hostes Humani Generis”? On the Dangers of the Concept of Enemy Criminal Law, Kyushu University Legal Research Bulletin, Graduate School of Law, Kyushu Universitym , On-Line Edition ISSN: 2186-67
21. Arthur J. Jacobson & Bernhard Schlink (2000). “Introduction: Constitutional Crisis”, in Weimar: A Jurisprudence of Crisis, California: University of Press.
22. Kant, Immanuel (1991). “This May Be True in Theory, But It Does Not Apply in Practice,” in Kant's political writings, Cambridge: Cambridge University Press.
23. karmann, Susanne (2007). The enemy on the border, Critique of a programme in favour of a preventive state, Germany: University of Hamburg.
24. Rosenfeld, Michel, “the rule of law and the legitimacy of constitonal democracy”, southern California lae review, Vol. 74:1307.
25. Grote, Rainer (1999). “Rule of Law, Rechtsstaat and État de Droit”, in Constitutionalism, Universalism and Democracy - a comparative analysis, Nomos Publishers.
26. Neumann, Volker & Schmitt, Carl (2000). “Introduction”, in Weimar: A Jurisprudence of Crisis, California: University of Press.
27. Günther Jakobs , On the Theory of Enemy Criminal Law, available at: www.academia.edu/ Law
28. http://www.oxfordscholarship.com/view/10.1093/acprof:oso/9780199256853.001.0001/acprof-9780199256853-chapter-12
29. Markus Dubber, The Citizen in Penal Law, available at: https://papers.ssrn.com/sol3/Delivery.../SSRN ID1496536 code75272.pdf?abstractid.
30. Prof. Dr. Dr. Eric Hilgendorf, Contemporary German Criminal Jurisprudence, available at: http:/ /www.tandfonline .com/doi/abs/10.5235/205174813807351573.
)